Moliyaviy va boshqaruv tahlili pv doc

Mahsulotlar ishlab chiqarish va sotish muomalalari tahlilining obyektlari esa quyidagilar:

• 
  mahsulotlar turlari va assortimenti bo‘yicha ishlab chiqarish hajmi;
  
• 
  mahsulotlarning sifati va raqobatbardoshligi;
  
• 
  ishlab chiqarilgan va sotilayotgan mahsulotlarning tarkibi;
  
• 
  ishlab chiqarishning maromiyligi va uzluksizligi.
  

Bugungi iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida korxonalarning mahsulot (ish, xizmat)lar ishlab chiqarish va sotish hajmlarini tahlil etishda moliyaviy va boshqaruv tahlilining asosiy axborot manbalari quyidagilar hisoblanadi:

• 
  korxonaning biznes-reja ma’lumotlari;
  
• 
  «Korxona (birlashma)ning mahsuloti bo‘yicha hisoboti» (1-P shakl) nomli statistik hisoboti ma’lumotlari;
  
• 
  «Tayyor mahsulotlar harakati» to‘g‘risidagi 16-sonli vedomost; • «Buxgalteriya balansi» (1-shakl) ma’lumotlari;
  
• 
  «Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot» (2-shakl) ma’lumotlari va boshqa axborot manbalari.
  
• 
  «Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot» ma’lumotlari;
  
• 
  boshqa qo‘shimcha ma’lumotlar.
  

5.2. Mahsulot (ish, xizmat)lar ishlab chiqarish va sotish hajmlari bo‘yicha belgilangan biznes-rejalarning bajarilishi tahlili
Hozirgi iqtisodiyotni modernizatsiya qilish sharoitida sanoat korxonalarini ishlab chiqargan mahsulotlari hajmi miqdoriy, shartli – miqdoriy, mehnat va qiymat o‘lchovlarida o‘rganilishi mumkin. Bu o‘lchovlar tarkibida ishlab chiqarilgan mahsulotlar hajmini o‘rganishda qiymatda hisoblangan ko‘rsatkichlarni tahlil etish muhim o‘rin egallaydi, ya’ni korxona bo‘yicha barcha turdagi ishlab chiqarilgan mahsulotlar hajmi qiymat o‘lchovida umumlashadi. Moliyaviy va boshqaruv tahlili uchun sanoat korxonalari ishlab chiqargan mahsulot hajmini o‘rganishda quyidagi umumlashtiruvchi ko‘rsatkichlar o‘rganiladi:

• 
  yalpi mahsulot;
  
• 
  tovar mahsuloti;
  
• 
  sotilgan mahsulot;
  
• 
  normativ sof mahsulot;
  
• 
  shartli mahsulot.
  

Yalpi mahsulot – bu korxonaning ma’lum bir davrda (kun, oy, chorak, yil) ishlab chiqargan mahsuloti, ko‘rsatgan xizmat va bajargan ishlarining amaldagi va solishtirma bahoda o‘lchangan hajmiga aytiladi. Bunda uning tarkibiga ishlab chiqarilgan tayyor mahsulot, bajarilgan ishlar, ko‘rsatilgan xizmatlar, tugallanmagan ishlab chiqarish qiymatlari, korxonaning o‘z kapital remonti uchun sarflangan yarimfabrikatlar qiymati, buyurtmachilarning xomashyosidan tayyorlangan mahsulotlar qiymati ham qo‘shilgan holda aks etadi. Ishlab chiqarilgan yalpi mahsulot hajmi korxonaning quvvati, imkoniyati va ixtisoslashuvini o‘rganishga hamda tahlil o‘tkazishga imkoniyat yaratadi.
Tovar mahsuloti – bu iste’molchilarga yetkazib berish uchun mo‘ljallangan mahsulotlar bo‘lib, yalpi mahsulotdan shu jihatlari bilan farq qiladiki, uning tarkibiga tugallanmagan ishlab chiqarish va korxona ichki iste’moli (oboroti) uchun foydalanilgan mahsulotlar hamda buyurtmachilarning xomashyosidan tayyorlangan mahsulotlar kiritilmaydi.