Moliya fanidan ma’ruza matnlari 1-mavzu: Moliyaning mohiyati va funksiyalari Reja: Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati

emityentlar bо‘yicha
: 

markaziy boshqaruv organlari tomonidan joylashtiriladigan qarzlar; 

hududiy boshqaruv organlari tomonidan joylashtiriladigan qarzlar; 
2)
joylashtirilish joyiga qarab
: 

ichki qarzlar; 

tashqi qarzlar. 
3)
bozorda muomala qilishiga (aylanishiga) qarab
: 

bozorli qarzlar; 

nobozorli qarzlar.
Bozorli qarzlar erkin sotiladi va sotib olinadi. Ular byudjet defisitini Moliyalashtirishda 
asosiy bо‘lib hisoblanadi. Nobozorli qarzlar erkin ravishda о‘z egalarini almashtirishi mumkin 
emas. Ular qimmatli qog’ozlar bozorida muomalada bо‘lmaydi. Ma’lum bir investorlarni jalb 
qilish uchun bunday qarzlar davlat tomonidan chiqariladi va Shu investorlarning о‘ziga xos 

---

bо‘lgan manfaatlariga mos kyeladi. Masalan, g’arb mamlakatlarida nobozorli davlat 
obligasiyalari nodavlat pyensiya fondlari, sug’urta kompaniyalari va kichik investorlarning 
mablag’larini jalb qilish uchun chiqariladi. 
4)