Мирзо улуғбек номидаги ўзбекистон

Gadoiydir.
Navoiy «Majolisun nafois» tazkirasida yozadi: “Mavlono Gadoiy - 
turkigo‘ydur, balki mashohirindur. Bobir mirzo zamonida she’ri shuhrat tutti”. 

---

83 
Tazkiradan ma’lum bo‘lishicha, Gadoiy hijriy 806 (1403-1404) yilda dunyoga
kelgan. Uning XV asr 2-yarmi - XVI boshlarida noma’lum kotib tomonidan 
ko‘chirilgan «Devoni Gado» asariga 2974 misradan iborat 230 g‘azal, 1 mustazod, 
1 kasida, 5 qit’a, tuyuq kirgan. «Devon qulyozmasi Parij Milliy kutubxonasida, 
mikrofilmi va fotonusxasi O‘zbekiston FA Sharqshunoslik institutida saqlanadi. 
Butun umri davomida Hirotda Gadoiy ijodi yuzasidan dastlab E.Rustamov tadqiqot 
ishlarini amalga oshirgan. E.Ahmadxo‘jaev ilmiy izlanish olib borish bilan birga 
shoir “Devon”ini 1975 yilda e’lon qilgan. 
Shoir she’rlaridagi til soddaligi va qofiya erkinligi xalq poetik me’yorlari 
bilan yaqindan aloqadorligi seziladi. Gadoiy she’riyatida leksik jihatdan eski turkiy 
adabiy tilga doir so‘zlar ifodalangan: 
ilik, el, cherik, ev, ko‘rk, asru, dudaq.
Ayni 
paytda, ko‘pgina arabiy va fors-tojikcha so‘zlar ham uchraydi: 
surat, rahm, kofir, 
habib, raqib, balo, devona, jahon, oshufta, xasta, shaydo, shodmon
singari. Izofali 
birikmalar ham ko‘zga tashlanadi:
mulki latofat, shohi yagona, baxti kamyob, 
javru jafo.
Gadoiy qofiya sifatida bir xil so‘zlar, undovlardan foydalanadi. Ular halq 
qo‘shiqlaridagi kabi she’rning ohangini buzmaydi: 
Ul jafochi bizga bir kun mubtalo bo‘lg‘aymu, oh,
Vaslidin bu qayg‘uluq jon shodmon bo‘lg‘aymu, oh. 
Jo‘nalish kelishigi -a, -ga (-gә, -kә), g‘a, -qa, -na, tushum kelishigi -ni, -n, 
chiqish kelishigi -din qo‘shimchalari bilan berilgan: 
kima, senga, jong‘a, farqina, 
o‘tina, nazarni, qonin, ilkidin, evingdin
kabi. Sifatdoshning -mish, - gan, -g‘on, -
qan, ravishdoshning -b, shart maylining -sa kelasi zamonning -gay, -g‘ay, buyruq 
fe’lining -sun affikslari qo‘llanishda bo‘lgan: 
bo‘lmish, etgan, qilg‘on, chiqqan, 
yig‘lab, tushsa, yog‘masa, bo‘lg‘ay, o‘lturgay, chiqsun.
Gadoiy xalq she’riyatining muxlisi sifatida o‘z davri adabiy tili rivojiga 
hissa qo‘shgan.