Milliy universiteti ijtimoiy fanlar fakulteti «falsafa tarixi va mantiq» kafedrasi

M

ARGBURG  MAKTABINING  AXLOQIY  QARASHLARI

.

 

Kogen  uchun  axloq  -  bu  falsafiy 

fandir. Uning fikricha, «sof bilish mantig‘i» matematikaga asoslansa, «sof axloq irodasi» huquq, 

davlat  haqidagi  ta’limotga  asoslanadi.  Kogenning  axloqiy  qarashlari  «axloqiy  sotsializm» 

ta’limotida namoyon bо‘ladi. Axloqiy sotsializmning о‘ziga xos xususiyati shundan iboratki, bu 

jamiyatning  «abadiy»  harakatidir,  lekin  u  amalga  oshmaydi,  ya’ni  sotsialistik  idealga  erishish 

aslo mumkin emas. 

Kogen  axloq  tushunchasini  huquq  tushunchasi  orqali  ochib  beradi.  Huquq  sohasida  esa 

davlatning  ahamiyati  mutloqlashtiriladi.  Kogen  uchun  davlat  -  bu  madaniyatning  axloqiy 

tushunchasidir, «tarixiy taraqqiyot maqsadidir». 

Shunday qilib, sotsializm tushunchasi  Kogen fikricha, bu  ijtimoiy birlikdir. Bu shunday 

birlik  tо‘g‘risidagi  g‘oyaning  benihoya,  abadiy  harakatidir.  Ana  shu  ijtimoiy  harakatning 

maqsadi uslubdir «Harakat hamma narsa, maqsad - hech narsa» dir, deydi Kogen.