Mikroorganizmlarning morfologiyasi, hujayra to’zilishi va sistematikasi



Download 101,5 Kb.
bet9/11
Sana03.06.2022
Hajmi101,5 Kb.
#631919
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
Mikroorganizmlarning hujayraviy tuzilishi. Bakteriya misolida

I. — Gracilicutes` bo`limi
Bu bo`limga grammanfiy hujayra devoriga ega, sharsimon, ipsimon yoki tayoqchasimon bakteriyalar kiritilgan bo`lib ular harakatchan yoki harakatsiz: endospora hosil qilmaydi. Lekin, meva tanalar hosil tayoqcha miksobakteriyalar miksosporalar hosil taqsim Ko`ayishi kurtaklanish yoki binar bo`linib sodir bo`ladi.. Bo`limga 3 sinf kiradi.
I. Scotobacteria sinfi
Bu sinf eng katta sinf bo`lib 10 guruhni o`z ichiga oladi.
1 — guruhga Spirochaetaceae va Leptospiraceae oilalari kiradi. Saprofit, odam va hayvonlarda yukumli kasallik ko`zgatadigan vakillari bor.
2 — guruhga Spirillaceae oilasi kirib, qattiq, spiralsimon buralgan tayoqcha shakliga ega. Saprofit va parazit vakillari bor. Bdelvibrio degan vakili bakteriyalarda parazitlik tayoqcha mayda, bir hujayrali mikroorganizmdir.
3 — guruhga Pseudomonaceae (vakillari tayoqchasimon shaklga ega), Azotobacteriaceae {vakillari oval, tayoqchasimon), Rhizobiaceae (vakillari tayoqchasimon), Methylcoccaceae (vakillari tayoqcha va sharsimon) va boshqa oilalarini o`z ichiga olib, vakillari azot o`zlashtirish jarayonida qatnashadi yoki o`simliklarda har xil kasalliklar yuzaga keltiradi va hokazo.
4 - rypyh Entherobacteriaceae va Vibrionaceae oilalaridan tashkil topgan bo`lib Esherihia, Salmonella, Shigeila, Ervinia koida Vibrio, Protobacterium. va boshqa avlodlarni o`z ichiga olib, ba`zi vakillari odam va hayvonlarda kasallik ko`zgatsa, ba`zilari tuproqda, suvda yoki epifat mikroflora shaklida uchraydi.
5 - guruhga odam va hayvonlar ichida uchraydigan Bacterioidaceae oilasiga mansub vakillar kiradi
6 - guruhga ammiak yoki nitratlarni nitratdagacha oksidlaydigan tayoqchasimon, sharsimon, oval shaklli Nitrobacteriaceae oilasi vakillari hamda sharsimon, tayoqcha shaklli kapsulali va kapsula ustida temir yoki marganets oksidlarini to`playdigan Siderocapsaceae oilasiga mansub vakillar kiradi.
7 - guruhga sirpanuvchi bakteriyalar — miksobakteriyalar kirib, ular ikki tartibga (Myxobacteriales va Cytofagales) kiruvchi oilalar vakillaridan tashkil topadi. Miksobakteriyalar bir hujayrali, shilliq qalin: bilan qoplangan organizmlar. Ularning hujayra devorlari oson egiluvchan — elastik bo`lib hujayra shaklini o`zgartirishi mumkin. Sirpanib harakatlanish xususiyatiga ega. Rivojlanishining ma`lum davrida meva tanasi hosil taqsim
8 - guruhxlamidobakteriyalar deb atalib, bakteriya hujayrasi usti kobik bilan uralgan.
9 — guruhga kurtaklanuvchi yoki poyali bakteriyalar kirib, tayoqchasimon oval yoki loviyasimon shaklli bo`ladi.
10 — guruhga riketsiya va xlamidalar deb nomlangan Rikcettsiales va Chlamidiales tartiblari kiradi. Tayoqchasimon, sharsimon yoki ipsimon shaklga ega bo`lib har xil yuqumli kasalliklarga sabab bo`ladi.. Masalan, Rhycketsia prawarekii toshma tif kasalligini yuzaga keltiradi.
Gracilacates bo`limiga kiruvchi ikkinchi sinf Anocyphotobacteria o`z ichiga fototrof bakteriyalarni oladi va ularga Rhodospirillaies (kirmizi bakteriyalar) va Chlorobiales (yashil bakteriyalar) tartiblari ham kiradi.
Fototrof bakteriyalar sharsimon, tayoqchasimon, vibrion va spiral shakllariga ega. Hujayralar oltingugurt tomchilari to`tadi. fototrof bakteriyalar bakterioxlorofill va karatinoid pigmentlarga ega bo`lib fotosintez jarayonini amalga oshiradi. Atmosfera molekulyar azotini o`zlashtirishi mumkin. Bular aksari suv muhiti bakteriyalaridir.
Oxyphotobacteria sinfiga Cyanobacteriales (sianobakteriyalar) va Prochlorales (proxlorofitlar) tartiblari kiradi. Fotosintez jarayonida molekulyar kislorod ajraladi.
Sianobakteriyalar hujayrasi kapsula bilan qoplangan bo`lib sirpanib harakatlanadi. Sianobakteriyalar bir hujayrali, koloniyali va ko`p hujayrali organizmlarda hujayralari sharsimon, tayoqchasimon yoki buralgan shaklga ega. Ko`p hujayralilari ipsimon shaklga ega bo`lib trixoma deb ataladi. Sianobakteriyalarning 1000 dan ortik turlari mavjud bo`lib ular tuproqda, suv havzalarida keng tarkalgan.
Proxlorofitlar — bir hujayrali, simbioz holda yashovchi sharsimon organizmlaridir. Sianobakteriyalardan tarkibidagi pigmenti va fotosintetik apparatini ichki tuzilishi bilan farq taqsim

Download 101,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish