Mikroiqtisodiyot

Chekli daromad (MR)

Сhekli xarajat (MC)

Qisqa muddatli oraliqda firma ishlab chiqarish quvvatini o`zgartira olmaydi, lekin undan foydalanishni intensivlashtirishi mumkin.

61. 
    Qisqa va uzoq muddatli davrlar orasida qanday farq bor?
    

• 
  Qisqa muddatli davr deganda faqat bitta omilning miqdorini, ya’ni mehnat omilining miqdorini о‘zgartirishga yetarli vaqt tushuniladi.
  
• 
  Uzoq muddatli davrda esa ham mehnat, ham kapital miqdorini о‘zgartirish mumkindir.
  

62. 
    О‘rtacha mehnat unumdorligi nima?
    

Mehnat unumdorligi deganda 1 birlik mehnat sarfiga tо‘g‘ri keluvchi mahsulot hajmi tushuniladi.

Mehnat sarfi ishlangan kishi kunlar, kishi soatlar yoki ishchilar soni bilan xarakterlanadi.

O‘rtacha mehnat unumdorligining о‘rtacha kunlik, о‘rtacha soatlik va о‘rtacha yillik kо‘rsatkichlari farqlanadi.

63. 
    Mehnatning chegaraviy mahsuloti qanday aniqlanadi?
    

, mehnatning chegaraviy mahsuloti ishlab chiqarilgan mahsulot hajmi о‘zgarishining (Q) mehnat sarfining о‘zgarishi (L) ga nisbati bilan aniqlanadi.

64. 
    Chegaraviy unumdorlikning pasayib borish qonunining mohiyatini oching.
    

Chegaraviy mahsulot о‘rtacha mahsulotdan katta bо‘lgan oraliqda (1- va 4- mahsulot hajmlari orasida) о‘rtacha mahsulot miqdorlari oshib boradi, chegaraviy mahsulot о‘rtacha mahsulotdan kichik bо‘lsa, о‘rtacha mahsulot kamaya boshlaydi.

Chegaraviy mahsulotning kamayib borishi shunchalik yaqqol kuzatiladiki, «chegaraviy qaytimning pasayib borishi» qonuni uni xarakterlash uchun juda kо‘p ishlatiladi. Bu qonun faqat mehnatninggina emas boshqa kiritiladigan omillarning chegaraviy unumdorligiga nisbatan ham amal qiladi

65. 
    О‘rtacha kunlik mehnat unumdorligi qanday aniqlanadi?
    

О‘rtacha kunlik mehnat unumdorligi:

• 
  Muk = ; Q - mahsulot hajmi; K - bitta ishchi tomonidan ishlangan yillik ish kunlari soni; T- ish kuni davomiyligi;
  
• 
  N - ishchilar soni.
  

66. 
    Ishlab chiqarish samaradorligi nima?