Microsoft Word safety(eng, rus, uz). doc

 
Havoli mexanik ko‘pik tayyorlagich uskunalar 
Ko‘pik hosil qiluvchi moddani suvdagi 
qorishmasidan o‘rtacha ko‘piruvchanlikka (80-100 
gacha) ega bo‘lgan havoli mexanik ko‘pikni 
tayyorlash uchun chizma 30 da keltirilgan KDG-600 
yoki KDG-2000 rusumli ko‘pik tayyorlagich 
generatorlardan foydalanish mumkin. Sanoatda 3 xil 

---

500 
rusumdagi ko‘pik tayyorlagich generatorlar ishlab 
chiqariladi. Ular ko‘pik ishlab chiqarish quvvati bilan 
bir-biridan farq qiladi, ya’ni KDG-200, KDG-600 va 
KDG-2000. 
Bunday ko‘pik generatorlarining ishlatish tartibi 
quyidagichadir: 6%li ko‘pik hosil qiluvchi suyuq 
qorishma 
elastik 
shlanglar 
orqali 
generator 
purkagichiga uzatiladi. Purkagich esa o‘z navbatida, 
qorishmani sim to‘rlar qatlami tomon yo‘naltiradi. 
Natijada qorishma havo bilan aralashgan holda sim 
to‘rlarga urilib mayda zarrachalarga parchalanadi va 
uning oqibatida qorishmadan ajralib chiqayotgan CO
2
gazi hisobidan diffuzorda hosil bo‘lgan bosim tufayli 
ko‘plab pufakchalar paydo bo‘la boshlaydi va ular 
bora-bora ko‘payib havoli mexanik ko‘pikni hosil 
qiladi. Ko‘pik tayyorlaydigan ko‘chma uskunalar.
 
Bugungi kunda o‘t o‘chirish amaliyotida keng 
qo‘llaniladigan PS-1, PS-2, PS-3, PS-4 va PS-5 
rusumli ko‘chma ko‘pik tayyorlash moslamalar 
mavjud. Ularning tuzilishi va ish uslubi bir xil, ammo 

---

501 
bir-biridan ko‘pik ishlab chiqarish quvvati bilan farq 
qiladi.
O‘t o‘chirish texnik vositalari va ularning 
vazifalari 
Zamonaviy o‘t o‘chirish mexanizmlarining 
aksariyati motorlashgan bo‘lib, tez yordam ko‘rsata 
oladigan, harakatchan texnik vositalar darajasida 
mukammallashgandir. Bular jumlasiga avtomobillar, 
vertalyotlar 
va 
motorli 
pompalar 
kiradi. 
Respublikamiz hududida eng ko‘p qo‘llaniladigan 
texnik vositalardan biri o‘t o‘chiruvchi avtomobillar 
hisoblanadi (5.15-5.16-5.17-rasmlar). Bu texnik 
vositalar, o‘zlarining vazifalari, jihozlanish uskunalari 
va ish uslublariga qarab, uch toifaga, ya’ni asosiy, 
maxsus va yordamchi toifalarga bo‘linadi. Asosiy o‘t 
o‘chirish mashinlari o‘z navbatida umumiy va 
maqsadli qo‘llanishga mo‘jallangan turlarga bo‘linadi:
-umumiy qo‘llaniladigan-vositalarga avtokran, 
avtosisterna, avtonasos va motopompalar kiradi;

---

502 
-maqsadli vositalarga-avtonarvon, havoli ko‘pik, 
inert gaz, suv va kukunli o‘t o‘chirgich moddalar bilan 
jihozlangan avtomobillar va boshqalar misol bo‘la 
oladi. 
Yordamchi texnik vositalar turkumiga yoqilo‘i 
bilan ta’minlovchi va texnik uskunalarni to‘xtovsiz 
ishlashini ta’minlash uchun xizmat qiladigan 
ta’mirlash ustaxonalari joylashtirilgan avtomobillarni 
misol qilib ko‘rsatish mumkin. 
5.15-rasm. Avtokran 
Ёнғин автоцистернаси. АЦ – 
40/2,5 (53211).
Модель 240. 
Ёнғин автоцистернаси. АЦ – 
40/4(43118).
Модель 248. 
Штаб хизмати машинаси. АШ 
– 6. (32213).
Модель 275. 
Кукунли ўт ўчириш машинаси 
АП – 4 (43101).
Модель 222. 

---

503 
5.16-rasm. Avtosisterna 
5.17-rasm. Avtonarvon AL-50 

---

504