Microsoft Word pushkin sherlar ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
2
Қулликнинг даҳоси қўрқинч ўлтирган, 
Шонларни бўғади шум ҳирси, ҳайҳот! 
Эзгу озодлик-ла қонун дўстлашса, 
Айрилмас бир тусда жипслашса магар; 
Содиқ қўллар қонун тиғин ушласа. 
Ҳаммани қуриса хайрлик сипар; 
Бош устида адл қиличи ниҳоят — 
Танламасдан келиб тушса аёвсиз — 
Юқоридан барбод этилса бутун жиноят, 
Қиличнинг дамидан ўтса тўхтовсиз, 
На очкўз, нокаслик ва на қўрқув-ла 
Сотилиб кетмаса қонун беомон — 
Подшоҳ бошига хавф солмас шунда 
Халқларнинг уволи фақат шу замоп. 
Ҳукмдорлар! Сизга тож-гахт берган 
Қонундир! Наинки берсин табиат. 
Сиз халқдан юқори турасиз, аммо, 
Мангу қонун сиздан юксакдир, албат! 
Халқ ўзи ёки шоҳ қонун қўлида 
Билганин қилолса, бу халқнинг шўри, 
Бехабар мудраган қабилаларга 
Алам! Ушаларга тушади зўри. 
Сени гувоҳликка чақирдим букун 
Нуқсонлар ўтида куйган подшоҳ
3
, 
Яқиндаги бўронда боболар учун 
Шоҳона калласин қўйган подшоҳ. 
Людовик ўлимга чиқиб боради, 
Буни кузатади жим зурриёти, 
Тожидан ажралган шоҳона бошин 
Қонли, шум кундага муте уради. 
Қонун жим туради — халқ туради жим, 
Жиноят болтаси тушади оғир... 
Ҳам ёвуз, қирмизи, ясоғлик кийим 
Кишанбанд галларда ётади ахир. 
Эй ёвуз ҳукмрон, бадкирдор, золим! 
Нафратларим сенга, тожу тахтингга. 
Сенга ва наслингга келаркан ўлим. 
Қаттиқ севинч бўлиб кўринар менга 
Сенинг пешанангда, эй зулм шоҳи! 
Халқлар ўқир аниқ — лаънат тамғаси, 
Сен жаҳон даҳшати, сен олам доғи, 
3
Шоир бу ерда 1793 йилда француз революцияси вақтида жазоланган француз қироли Людовик XVI ни кўзда тутган. 

---

Александр Пушкин. Шеърлар ва достон 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
3
Сен ерда тангрига халқлар таънаси! 
Қоронғи ва ғамгин Невага боқиб, 
Ярим тун юлдузи жилва қилганда, 
Қайғусиз, ташвишсиз калласи оғиб, 
Сокин уйқу малол келганда, 
Ўйга толган шоир югуртади кўз: 
Туман орасида мудҳиш уйқуда — 
Хилватда золимнинг ҳайкали ёлғиз
4
. 
Унутилган сарой — турар қаршида. 
Ҳам эшитар қўрқинч Клио
5
товушин — 
Шу қўрқинчли девор, сарой ортида. 
Ҳам Калигуланинг
6
сўна олишин 
Яққол кўради у кўзи олдида... 
У кўради уқалар ҳам юлдузларда, 
Шароб, аччиқ ғазаб — кин ила сархуш 
Яширин қотиллар борар, юзларда — 
Густоҳлик — юракда ваҳима-қўрқиш. 
Турар сотқин посбон сассиз-садосиз, 
Аста туширилган осма кўприк ҳам, 
Дарвозалар очиқ кимсасиз тунда, 
Ёлланган хиёнат қулида шу дам. 
О, номус! О, бизнинг кунлар даҳшати! 
Янчарлар
7
босиб кирди йиртқичга ўхшаб, 
Шарафсиз зарбалар бир-бир тушади... 
Ҳам тождор ёвуз маҳв бўлади қақшаб. 
Сизга ибрат бўлсин, эй шоҳлар, букун: 
На инъом, мукофот, на оғир жазо — 
На хилват зиндонлар, на-да саждагоҳ 
Бўлар сизга содиқ қалқон, ё паноҳ. 
Шоҳлар, бошлаб ўзингиз бош эгингиз 
Мустаҳкам қонуннинг остонасига, 
Халқнинг эрки, тинчи шудир, билингиз. 
Шудир тахтнинг қўриқчиси мангуга! 
1817