Microsoft Word O'quv qo'llanma

5.76 “QARAMA-QARSHI MUNOSABAT” STRATEGIYASI 
Strategiya o‘z mohiyatiga ko‘ra o‘quvchi (talaba) lar tomonidan 
o‘zlashtirilgan bilimlarni tahlil hamda sintez qilish asosida mavzuni yoritishda 
ahamiyatli bo‘lgan tayanch tushunchalarni asosiy va ikkinchi darajali sifatida 
guruhlarga ajratish imkonini beradi. 
O‘quvchi (talaba) lar faoliyatining samaradorligini ta’minlash uchun 
ularning e’tiboriga quyidagi jadvalni taqdim etish maqsadga muvofiq: 
Tayanch tushunchalar: 
№
№
1. 
2. 
… 
1. 
2. 
… 
Mashg’ulotda strategiyani qo‘llash tartibi quyidagicha: 
O’qituvchi tanlangan mavzu (masala)ni e’lon qiladi 
O’qituvchi o’quvchilarni mavzu va GOni qo’llash qoidalari bilan tanishtiradi
O’quvchi (talaba)lar kichik guruhlarga biriktiriladi 
Belgilangan vaqt (10-15 daqiqa) mobaynida guruhlar topshiriqni bajaradi
Kichik guruhlarga muayyan topshiriqlar beriladi 
Jamoa kichik guruhlarning yechimlari bilan tanishtiriladi 
Jamoa tomonidan kichik guruhlarning ishlari muhokama qilinadi 
O’qituvchi jamoaning fikriga tayanib, eng yaxshi ishni e’lon qiladi va 
mashg’ulotni yakunlaydi 

---

i
v
‐
o
j
437
5.77 “QARORLAR SHAJARASI” (“QAROR QABUL QILISH”
) 
 
STRATEGIYASI 
Strategiya muayyan fan asoslariga oid bir qadar murakkab mavzularni 
o‘zlashtirish, ma’lum masalalarni har tomonlama, puxta tahlil etish asosida, ular 
yuzasidan muayyan xulosalarga kelish, muammo yuzasidan bildirilayotgan bir 
nechta xulosa orasidan eng muqobil hamda to‘g’risini topishga yo‘naltirilgan 
texnik yondaShuvdir. U avvalgi vaziyatlarda qabul qilingan qarorlarni yana birbora 
tahlil qilish, uni mukammal tushunishga xizmat qiladi.
Ta’limda strategiyani qo‘llash o‘rganayotgan muammo yuzasidan oqilona 
qaror qabul qilish (xulosaga kelish) uchun o‘quvchi (talaba) lar tomonidan 
bildirilayotgan har bir variantni tahlil qilish, maqbul va nomaqbul jihatlarini 
aniqlash imkoniyatini yaratadi. Unga ko‘ra mashg’ulotlarda o‘quvchi(talaba) lar 
quyidagi chizma asosida ishlaydi (u yoki bu tartibdadagi faoliyatni olib borishda 
yozuv taxtasidan foydalaniladi) : 
MUAMMO 
1-g’oya 
2-g’oya
3-g’oya 
QAROR 
Tushunchalar shaxsiy yondashuv asosida muhim va u qadar muhim bo’lmagan 
tushunchalar tarzida guruhlanadi 
Mavzuning umumiy g’oyalari yodga olinib, ahamiyatni yorituvchi tayanch 
tushunchalar aniqlanadi 
Jadval yaratilib, uning 1-ustuniga muhim, 2-ustuniga muhim bo’lmagan 
tushunchalar yoziladi 
Kichik guruhlar asosida shaxsiy yondashuv muhokama qilinadi 
Jamoaning umumiy fikriga ko’ra yakuniy xulosani ifoda etuvchi jadval 
il di
Tayanch tushunchalar muayyan ketma-ketlikda qayd etiladi 

---

i
v
‐
o
j
438
Mazkur strategiyaning o‘ziga xos jihati Shundaki, u bevosita ma’lum loyiha 
asosida qo‘llaniladi. Loyiha quyidagi ko‘rinishga ega: 
Umumiy muammo 
1-qaror varianti 
2-qaror varianti 
3-qaror varianti 
Afzalligi
Kamchiligi
Afzalligi
Kamchiligi
Afzalligi
Kamchiligi
QAROR: 
Strategiya quyidagi shartlar asosida qo‘llaniladi: 
Izoh:
1. Muammo bo‘yicha bildirilgan qarorlar yuzasidan savollar tug’ilsa, 
ularga javob qaytariladi, noaniqliklarga aniqlik kiritiladi.
2. Agarda barcha guruhlar muammo yuzasidan bir xil qarorga kelisngan bo‘lsa, 
o‘qituvchi buning sababini izohlaydi.