Microsoft Word O'quv qo'llanma

 
To‘rtinchi daraja – tahlil.
 
Bu kategoriya materialni shunday qismlarga 
ajratadiki, uning strukturasi yaqqol namoyon bo‘ladi. Bunga ajratilgan qismlarning 
yaxlitligi, ular orasidagi bog‘lanishni, yaxlitlikni ta’minlash tamoyillarini aniqlash 
kabilar kiradi. Ta’lim oluvchi yashirin(aniqlanmagan) mulohazalarni ajratadi. 
Xatolarni va fikrlash mantig‘idagi qoldirilganlarni ko‘radi (93 rasm) .
 
93–rasm. Blum taksonomiyasi. Tahlil-darajasi
 

---

230
To‘rtinchi darajada tahlil, abstraksiyalash, konkretlash yo‘li bilan ijodiy 
fikrlash elementlari shakllanadi. Bu fikrlash operatsiyalari nihoyat ijodiy 
fikrlashning shakllanishiga olib keladi va uning ko‘rinadigan amaliy tashkil 
qiluvchilari namoyon bo‘ladi. Bu esa XXI asrdagi kishi uchun juda muhimdir.
Masalan:
To‘rtinchi darajadagi 
o‘quv maqsadlari 
taksonomiyasi
 
Fe’l
 
Nima ustida ishlanmoqda
 
Tahlil
Bog‘lanishni 
o‘rnatish 
Tahlil qilish, qayd qilish, 
taqqoslash, xulosa 
chiqarish
Munosabatlar, xatolar, 
argumentlar, sabablar, 
effektlar, qismlar, 
noto‘g‘ri mulohazalar
Sanoatlashtirish jarayoni asosida yotuvchi tamoyillarni aniqlang.
Beshinchi daraja - sintez.
Bu daraja elementlarni kombinasiyalagan holda u 
yoki bu darajada yangilikka ega bo‘lgan, yangi elementni olish uchun xizmat 
qiladi. Variantlar: g‘oyalar sintezi (muammolar yechimini qidirish) ; jarayonni 
sintezlash (muammoni yechish bo‘yicha opretsiyalar ketma-ketligi rejasini ishlab 
chiqish) ; strukturani sintez qilish (funksiya qurish, tasniflash) . Ta’lim oluvchi 
insho, esse yozadi. Tajribani olib borish rejasini taklif qiladi. Turli sohadagi 
bilimlari asosida muaamoni hal qilish rejasini tuzadi (69-rasm) .

---

231