Microsoft Word O'quv qo'llanma

Baholash darajasi.
Bu eng yuqori, oltinchi daraja bo‘lib, unda o‘quvchi yangi 
ta’lim sohasiga tegishli bo‘lgan o‘rganilgan o‘quv materiali, yangi materiallar 
haqida mazmunli baholanuvchi fiklar bildiradi va munosabatlarni namoyon qiladi 
(89-rasm) . 

---

225
89-rasm. Blum taksonomiyasi
 
Blum taksonomiyasi-bu faqat tasniflash sxemasi emas. Bu turli fikrlash 
jarayonlarini irearxiya tarzida tashkillashtirishdir. Bu irearxiyada har bir daraja 
ta’lim oluvchining shu darajada yoki quyi darajada ishlay olishiga bog‘liq. 
Masalan, ta’lim oluvchi o‘z bilimlarini qo‘llay olish uchun (3 daraja) u yetarli 
axborotga ega bo‘lishi kerak (1-daraja) va uni tushuna olishi zarur (2-daraja) .
Ta’lim berish haqida gapirganda Blum ta’kidladiki, o‘rgatish va baholashda 
yodda tutish kerakki, o‘qitish-bu jarayon va o‘qituvchi talabalarning yana ham 
yuqori darajada fikrlay olishlariga erishishga intilishi zarur. Bu fikrlash sohasi 
ko‘pincha kognetiv (anglash) sohasi deb ataladi. chunki u fikrlash jarayonini 
qamrab oladi. 
Blum darajalari bo‘yicha o‘quv topshiriqlarini loyihalash namunalari.
Birinchi daraja-bilish.
Bu
kategoriya o‘rganilgan materialni aniq faktlardan 
tortib to yaxlit nazariyagacha eslab qolish va qayta ishlashni bildiradi.
Bu darajaning maqsadlariga maxsus bilimlar tegishlidir (sanalar, faktlar, sonlar, 
terminlar, nomlar, jarayonga doir bilimlar, kriteriyalar, yo‘nalishlar, kategoriyalar, 
sinflar) ; abstrakt bilimlar (prinsiplar, aksiomalar, teoremalar, umumlashgan 
bilimlar, nazariyalar, strukturalar va h.k.) . O‘rganuvchi terminlar va asosiy 
tushunchalarni, konkret faktlarni, metodlarni va jarayonlarni, qoida va prinsiplarni 

---

226
biladi (eslab qoladi va aytadi) . Birinchi darajada nafaqat axborotni qabul qiladi 
balki faoliyat ob’ekt haqida dastlabki tassavur shakllanadi, anglash qiziqishi 
shakllanadi (88-rasm) . 
Masalan: