Microsoft Word nizami g?NC?Vi-sirl?R x?Zin?SI. doc

_______________ Milli Kitabxana _______________ 
11 
 
Mədən açıb tapmaq üçün bir göhər,  
Yeddi göyə fikri salar rəxnələr.  
Yaxşı sözü övladına tay tutar,  
Səy edib ilham ataya oxşadar.  
Xoş nəfəsi canlara dinclik verər,  
Hər sözü dillərdə gəzər sərbəsər.  
Nəqqaşısa kim bu gözəl dilbərin,  
Bil ki, o, şairdir, oxu sözlərin. 
 
Əsil sənətkar, həqiqi  şair haqqında Nizaminin qənaəti belədir. Dahi şair 
sözü hörmətdən salan alçaq adamlara, var-dövlət və şöhrət xatirinə ona-buna 
mədhiyyə yazanlara da biganə qalmır, onları nifrətlə xatırlayır. Nizami dünya 
İntibahının  ən qüdrətli  şairlərindən biri kimi poeziya sənətinə onun insana, 
həyat həqiqətinə xidməti baxımından qiymət verir. Şairin fikrincə, hər  şeir 
qaralayanı, qafiyə qoşanları şair adlandırmaq olmaz: 
 
Çoxlu çaparlar bu yolu getdilər,  
Alçaq olanlar onu xar etdilər.  
Diddi bu söz, parçaladı bağrımı,  
Söz bəzəyən tökdü sözün abrım.  
Candır ürək meyvəsinin qiyməti,  
Onlar üçün yox su qədər hörməti.  
Tapdı əlindən necə ey çərx, aman,  
Yaltaq olub şerə düyünlər salan... 
 
Qızıl üçün saralıb-solan, qızılla sözü qiymətdən salan, söz ləlini qiyməti 
olmayan daş-qaşa dəyişən bu şaircikləri Nizami alçaq adlandırır. Zahirən, 
saraylarda yüksək mövqe tutan bu adamların özlərini alçaltdığını Nizami həm 
nifrət və  qəzəb, həm də ürəkağrısı ilə qeyd edir. O, saray şairi vəzifəsinin 
aqibətindən söz açır, saraylarda bir müddət zərli don geyənlərin axırda 
qurğuşun yediyini, civə kimi zərdən ötrü ölənlərin axırda Sultan Səncərin 
dəmiri ilə məhv olduqlarını xatırladır. Nizami şeiri ucuz tutmağı rəva görmür, 
şairdən ağır zəhmət, böyük iradə tələb edir. 
Xalq və hökmdar problemi Nizami poeziyasının, o cümlədən "Sirlər 
xəzinəsi"nin əsasını təşkil edir. Çox vaxt bu problemi ədalətli 
  

---