www.ziyouz.com
kutubxonasi
17
avlodidindur. Va bu qissaning ibtidosi budurkim, Yusuf a. s. ki, Rayon binni Validdin so‘ngra Qobus
zamonida rihlat qildi. Qobus bani Isroilni zabun qilib, azim anif takliflar qilur erdi. Va borchasin o‘z
ubudiyyatig‘a mansub qilib, qibtilarg‘akim o‘z qavmi erdi, ojiz va zeridast qilib erdi.
Chun ul Fir’avn jahannamg‘a bordi, qardoshi Valid binni Mus’abki mashhurdirkim, Fir’avn uldur.
Misr saltanatida o‘lturdi va ko‘p yil xalqni butparastliqqa taklif qildi. Chun saltanati zamoni imtidod
topti, mabhut dimog‘ig‘a fosid xiyol bo‘lub, «Ana rabbukum-ul a’lo»
23
da’vosi bila elni o‘z ibodatig‘a
taklif qildi, chun saltanati zamoni imtidod topti va uluhiyyat muddaosi bila jabbor sifatlig‘ bunyod
qildi. Va bani Isroilg‘a jafo va sitamni haddin o‘tkordi. Va andoqki, sharhi ko‘prak tavorixda
masturdur va xalq orasida mashhur. Va qibtilarg‘a rioyat qildi.
Va ul mal’un bir kecha tush ko‘rdikim, Shom soridin bir o‘t paydo bo‘lub, misriylarning bog‘ va
saroylarin kuydurdi. Va kent va shaharlaridin asar qo‘ymadi. Vahm bila uyg‘onib, kohinlarni tilab, bu
tushning ta’birin tiladi. Alar dedilarkim, ul soridin birov mutavallid bo‘lg‘aykim, saning davlating va
millating zavoliga say’ qilg‘ay va bani Isroildin bo‘lg‘ay. Va qibtilar zavoli ondin bo‘lg‘ay. Fir’avn
zuafo tayin qildikim, bani Isroildin har o‘g‘ul mutavallid bo‘lsa, o‘lturgaylar. Besh yildin so‘ngra bani
Isroilg‘a toun zahmati voqe bo‘lub, ko‘p xalq zone’ bo‘ldi. Qibtilar Firavng‘a ayttilarkim, bu toifaning
atfolin sen o‘lturasen, ulug‘larin toun. Oz vaqtda tugonurlar. Bizing xizmat va paykorimizni kim qilur?
Fir’avn nodonlig‘idin buyurdikim, atfolni bir yil o‘ltursunlar, bir yil qo‘ysunlar.
Baxshish yili Horun a. s. mutavallid bo‘ldi va g‘ayri baxshish yil Muso a. s. mutavallid bo‘ldi.
Tafsili budurkim, kohinlar dedilar, Fir’avngakim, ul mavlud falon kecha Iskandariyada ota pushtidin
rahmg‘a borur. Fir’avn Iskandariyag‘a borib, ul kecha jami’ bani Isroilni zuafodin ayirdi va o‘zi esa
Osiya birlakim harami erdi, xilvat ixtiyor qildi. Va Imron Muso a. s.ning otasikim, muqarrib kishisi
erdi, bog‘ eshikida qo‘ydi. Zuafo sayrda erdilarki, bog‘ eshikiga yettilar, Imron xotunin ko‘rub mayl
qildi.
Alqissa, Muso a. s.ni onasi homila bo‘ldi va Muso a. s. ning bir mu’jizi bukim, onasining homila
erkani o‘zga zuafodek ma’lum bo‘lmas erdi. Va muakkalalarg‘a vuquf hosil ermas erdi. Chun Muso a.
s. mutavallid bo‘ldi, onasi ani bir tobutqa momuqlar orasida ta’biya qilib, darzlarin qir bila tutub, Nil
rudig‘a solib, Tengri taolog‘a topshurdi. Va Fir’avnning bir qizi bor erdikim, anga baras illati bor erdi.
Va ilojidin atibbo navmid bo‘lub erdilar. Kohinlar ushbu tarixda deb erdilar, bir zulhayot daryodin
chiqqoykim, aning og‘zi luobidin ul maraz daf’ bo‘lg‘ay. Qiz onasi bila hamul va’da kuni Nil
qirog‘inda o‘lturub erdilarkim, ul tobut yetib, bir daraxtqa band bo‘ldi. Kanizaklar ul sanduqni
kelturdilar, Osiya ochti, tifli ko‘rdikim, bormog‘in emadur erdi. Yana Muso a. s.ning mo‘‘jizi bukim,
og‘zi suyi bila ul baras filhol daf’ bo‘ldi va Osiya anga Muso ot qo‘ydiki, ibriy tili bila ma’nisi sarv
daraxtidur. Ona va qiz Muso a. s.ni Fir’avn qoshig‘a kelturdilar. Va Fir’avnning ko‘zi aning yuziga
tushkoch, Tengri taolo Muso a. s. muhabbatini aning ko‘ngliga solib, xalqi ayttilarkim, bu hamul
tifldurkim tilar erding, qatlida ta’xir qilma. Ammo Osiya ayttikim, «Qudratu aynen li valaka lo
taqtuluhu asoyan yanfaano avnattihizahu valado»
24
.
Fir’avn aning qatlin Osiyag‘a bag‘ishlab, Osiya aning muhofazati uchun sutluk zuafo kelturdi.
Hech qoysining sutin ichmay, ittifoqo onasini ham kelturub erdilar, onasining sutin icha kirishti va
onasi suti bila parvarish topti. Bir yoshog‘ondin so‘ngra Osiya Fir’avn qoshig‘a kelturdi. Fir’avn
qo‘ynig‘a olg‘och, ilik urub, aning saqolin tutub, tortib necha qilin uzub, Fir’avn g‘azab qildi, dog‘i
Muso a. s.ning qatlig‘a hukm qildi. Osiya mone’ bo‘ldikim, atfolni bu nav’ harakotqa muxotab qilsa
bo‘lmaskim, alarg‘a shuur va g‘araz bo‘lmas. Imtihon uchun buyurdikim, bir tabaqda o‘t va bir
tabaqda yoquti ahmar kelturdilar. Muso a. s. ilayiga qo‘ydilar. Muso a. s. ilik yoqut tabaqig‘a uzotti.
Ammo Jabrail a. s. ilikin o‘t tabaqi sori moyil qildi. Va Muso a. s. bir cho‘g‘ni olib, og‘zig‘a soldi, tili
kuydi. Derlarki, muborak tilida laknat voqe’ bo‘ldikim, sin harfin yaxshi aytaolmas erdi. Andoqki,
munojotida «Vahlul uqdatan min lisoni»
25
andin xabar berur. Fir’avn bu ishni ko‘rgach, munbasit
bo‘lub, Muso a. s.ni Osiya aning qoshidin eltib, tarbiyat qilur erdi, to o‘n yoshig‘a yetti. Va ani salotin
avlodi va dasturi bila g‘oyat zeb va tajammulda asrar erdi. O‘tuz yoshig‘a yetkach, qibtilarning
Alisher Navoiy. Tarixi anbiyo va hukamo
Do'stlaringiz bilan baham: |