Microsoft Word murdalar ziyouz com doc

OSMON UZOQ 
Bu odamning gaplari Tursunaliga moydek yoqdi. 
«Men qamalaverib pishib ketganman. Senda musulmanin, menda musulmanin. Bir-
birimizni suyab yurmasak, bu haromilar bizni yebda yuborishadi. Zemlyak, yaxshi 
odamligingni qora ko‘zlaring aytib turibdi. Uncha-muncha odamga so‘zimni o‘tkaza 
olaman, qamoqlarning tuprog‘ini bekorga yalamaganman. Sen menga suyanaver...» 
Bunaqa yoqimli gaplarni o‘ziga yaqin olib yurgan Nuriddindan ham eshitmagan edi. 
«Ko‘zlari sovuq bo‘lsa ham Xudo ko‘ngliga yaxshilik solibdi. Xudo mening rahmimni 
yeganga o‘xshaydi», deb o‘yladi u. Qamoqxonalar tuprog‘ini yalayverib to‘yib ketgan bu 
«mehribon»ning ko‘ngli nima uchun iyib ketganini u yana uch-to‘rt kundan keyin biladi. 
Hozir esa... Xudoga shukur qiladi. «Xudo tavbamni qabul etdi», deb ko‘ngli taskin 
topadi. U qo‘llariga kishan solingandan boshlab Xudoni tildan qo‘ymaydi. Dam tavba, 
dam munojot qiladi. «Gunohim bo‘lsa kechir», deydi. Ha, aynan shu so‘zlar uchadi 
tilidan. «Yo yaratgan Egam, men gunohkor bandangman, bilib-bilmay qilgan 
gunohlarimni kechir», demaydi. «Gunohim bo‘lsa kechir», deydi. Harom-xarish yurib, 
yeb-ichganlarini gunoh emas, odatiy yashash tarzi deb biladi. Zino qilayotgan paytda 
Xudoni eslamagan edi. Qo‘llariga kishan tushishi bilan yodga oldi. «Shayton 
vasvasalaridan qutqar» deb so‘ramagan edi, «qamoqdan qutqarib ol» deb nolalar qildi. 
Birovlarning haqqini yeganida bu dunyoning hisob-kitobli ekanini unutgan edi, qamoq 
zindonida xotirladi. «Nafs balolaridan qutqar» deb so‘ramagan edi, «zindon azoblaridan 
qutqar», deb faryodlar qildi. Yemoqning qusmog‘i borligini bilmaganday yurdi, tepki 
zarbidan qayt qilganida bu haqiqatni anglaganday bo‘ldi. «Nafsimni o‘ldir», deb 
so‘ramagan edi, «o‘zimni o‘ldirma», deb tavallolar qildi. 
Bandaning holi shu: go‘yo u yoki bu ishning gunoh ekanini bilmaganday yuraveradi. 
Boshi devorga urilib, zarba tufayli ko‘zlaridan uchqunlar sachraganida Tangrini eslaydi. 
So‘ng «gunohlarim bo‘lsa kechir», deydi. Shunday degani ham katta gap. Ba’zan «E 
Xudoyim, qaysi gunohlarim uchun meni bunchalik qiynaysan?» deb zorlanib ham 
qo‘yadi. «Haromdan saqlansam edim, nafsimni tiya olsam edim, bunchalar xorlikka 
yo‘liqmas edim», deb o‘zini ayblamaydi. Bil’aks, «Falonchi mendan ko‘proq yegan edi, 
begona to‘shaklarni mendan ko‘ra ko‘proq gullatgan edi. U yallo qilib yuribdi, men esam 
bunda horman», deb Xudoni adolatsizlikda ayblab ham qo‘yadi. Har bir odam o‘z 
amalining asiri ekaniga esa fahmi yetmaydi. 
Dunyo bamisli birdaniga ko‘karib tezda qurigan dalaga o‘xshashini, ehtiyotsizlik qilinsa 
bu manzara kishini aldab qo‘yajagini, aldangach esa, bir kuni hayoti sarg‘ayib so‘la 
boshlagach, ma’yus va g‘amgin bo‘lajagini anglamaydi. Dunyoni fohishaning quchog‘iday 
totli deb o‘ylaydi. Dunyoning botqoq yuzasini qoplagan o‘tloqqa o‘xshashini, o‘ylamay 
tashlangan har bir qadam bot-qoqqa botirajagi mumkinligini fahm etmaydi. 

---

Murdalar gapirmaydilar (qissa). Tohir Malik