Microsoft Word mantiqut-tayr ziyouz com doc

www.ziyouz.com кутубхонаси 
56
quyoshning shu’lasin ko‘rganimdan keyin men batamom yo‘qoldim, qatra daryoga 
qo‘shilganday bo‘ldi. Neki izlagan bo‘lsam, topgan bo‘lsam oqar suvga otdim. Bir qatra 
edim -yo‘qoldim. Garchi yo‘qolish har kimning qulidan kelmasa ham, ammo menday bir 
kishining barhaq foniy bo‘lishi yetarlidir. 
 

---

Mantiqut-tayr (nasriy bayon). Farididdin Attor 
 
 
www.ziyouz.com кутубхонаси 
57
O’N BESHINCHI MAQOLA 
 
QUSHLARNING SIMURG’ TOMONGA BORISHGA AHD QILGANLARI 
 
Hammalari bu qissani eshitgach, jondan kechish kerak bo‘lsa ham Simurg‘ni izlab 
topishga qasd qildilar. Simurg‘ qushlar diliga g‘ulg‘ula solib, beqaror qildi. Jonlaridagi 
shavqu zavq, ishq olovi ming karra ziyod bo‘ldi. Simurg‘ni izlab yo‘lga kirishga azm 
etdilar, azmu qarorlari qat’iy edi, hammalari bunga tayyor bo‘ldilar. Ammo ularning 
rahnamo pirlari yo‘q edi. Yo‘lda hammalari kelishib:  
- Bizga yo‘l ko‘rsatadigan piri murshid kerak, u mushkullarimizni hal qilsin, ahdu 
paymonda biz bilan sobit tursin, biz o‘zbo-shimchalik qilib yo‘lga tusholmaymiz. Bu 
yo‘lda qiyinchilik-lar behad ko‘p uchraydi, buni biladigan, tubsiz dengizdan olib o‘tadigan 
sohibnazar, dono odamga muhtojmiz. Shunday odam hukmu farmoniga so‘zsiz bo‘yin 
egamiz, u bizning yukimizni yengil qilib, eson-omon Qof tog‘iga olib boradi, o‘sha yerda 
Simurg‘ soyasi bizga tushadi, biz zarralar kabi Quyosh shu’lasiga qo‘shilamiz, - dedilar. 
Ko‘p o‘ylab, oralaridan shunday kishini tanlashga kelishdilar va buning uchun qur’a 
tashlashga qaror qildilar. Qur’a kimning nomiga tushsa, u barcha qushlarga rahnamo 
bo‘ladigan bo‘ldi. Shundan keyin hammalari bu tadbirga rozi bo‘ldilar va ko‘ngillari 
tinchidi. Hammalari jim bo‘lib, qur’a tashlashni kutdilar. Shundan keyin qur’a tashlandi 
va u Hudhudga tushdi. Barchalari uni o‘zlariga rahbar deb bildilar, nima desa shuni 
bajaradigan bo‘ldilar. Hammalari Hudhudning boshliqligini tan olib, unga itoat etishga 
ahdu paymon qildilar. Hudhud, shunday qilib, qushlarning peshvo va rahbari bo‘lib 
saylandi. Hukm uninghukmi, amru farmon ham unga tegishli bo‘ldi. Qushlar uning hukmi 
uchun jon fido qilishga rozi edilar. 
Shunda rahnamo Hudhud lashkarning bahodir sarkardasi-day oldinga chiqdi va uning 
boshiga toj kiydirdilar. Yuz minglab qushlar unga ergashib, yo‘lga tushdilar, go‘yo yeru 
ko‘kni bulut qoplaganday edi. Vodiyning boshlanishi ko‘ringach, qushlarning fig‘onu 
nolasi osmondagi oygacha borib yetdi. Bu yo‘lning haybati jonlarga larza soldi, 
qushlarning vuju-dini dahshat olovi qopladi. Qushlarning qanotlari, parlari, oyoq va 
boshlari go‘yo uzilib ketganday bo‘lib, bir-birlariga urildilar, bir-birlarini bilmasdilar va 
sezmasdilar ham. Hammalari jondan qo‘l yuvganday bo‘ddilar, yuklari og‘ir, yo‘l esa olis 
edi. Ajabki, ushbu yo‘l sayrdan xoli, unda zarracha na xayr (yaxshilik) va na sharr 
(yomonlik) sezilardi. Bu yo‘lda jimjitlik va orom bor edi, unda fazo-makon (kenglik) 
ham, kamayish (qisqarish) ham yo‘q edi. 
Bir solik (yo‘lovchi) Hudhuddan:  
- Yo‘l nega bo‘m-bo‘sh? - deb so‘radi.  
Hudhud dedi:  
- Bu Podshohning buyukligidir.