Microsoft Word maktabgacha talim muassasalarida manaviy marifiy ishlar

1.5.1 – shakl. Pedagogik ta’sir usullarining umumiy ko’rinishi.  
 
 
ПЕДАГОГИК ТАЪСИР 
Мавжуд педагогик ҳолатлар (вазиятлар) 
Янги педагогик ҳолатлар (вазиятлар) 
Бола шахсий камчиликларини енгиб ўтишга 
асос бўладиган ҳиссиётлар 
Янги фикрлар туфайли юзага келадиган 
тарбиянинг янги қирралари 
Болани илҳомлантирувчи ижобий ҳиссий 
таъсирлар 
Салбий ҳолатларга ундовчи ҳарактерларни 
йўқотишга ёрдам берувчи таъсирлар 
Т  А  Ъ  С  И  Р  Л  А  Р 
“Bolalar nimani istashsa, 
shuni qilish lozim, lеkin 
ular tarbiyachi xohlagan 
narsani istashlari kеrak. 
 
J.J.Russo 

---

 21
Murabbiy va tarbiyachilarning ijodiy – kasbiy faoliyati (pedagogik 
mahorati)da nafaqat tarbiyaviy ishlarning yaxshi samarali natijalariga erishiladi, 
balki murabbiy va tarbiyachilarning shaxsiy hislatlari ham yuksaladi. Pedagogik 
ta’sir usullarini qo’llash jarayonida tarbiyachi va murabbiylarning g’oyaviyligi 
yaqqol ko’zga tashlanadi, ularning xarakteridagi insoniylik va murabbiylik 
xislatlari namoyon bo’ladi, ular xarakterining emosional qirralari: chidamlilik, 
o’z – o’zini boshqara olishlik, maqsadga intiluvchanlik, tezkorlik, tashabbuskorlik 
va tarbiyachi – murabbiylarning irodaviy qirralari topqirlik, ziyraklik, 
kuzatuvchanlik, shuningdek, xarakterning intellektual qirralari ham yaqqol 
ko’zga tashlanadi. 
Qayd etilganlarni e’tiborga olib quyida bolalar tarbiyasiga bo’ladigan 
pedagogik ta’sir usullarining ba’zilarining nomlarini keltiramiz. 
Dastlab bolalarni ilhomlantiruvchi ijobiy hislatlar negizida bolaning axloq – 
odobi tarbiyasi, tartib – intizomiga o’zgartirishlar kirituvchi tarbiyaviy ta’sirlar 
to’g’risidagi pedagogik ta’sirlar nomlarini keltiramiz. Ular quyidagilardan iborat: 
1. Ishontirish – bu aniq axloqiy me’yorlar negizida qaysidir ishni mumkin 
yoki mumkin emasligini, to’g’riligi yoki noto’g’riligini, zarurligini isbot qilish va 
tushuntirish jarayonidir. 
2. Rag’bat – bu bola xulqi, odobini to’g’rilashga yoki tuzatishga yordam 
beruvchi tarbiyaviy ta’sir usuli.