www.ziyouz.com кутубхонаси
118
Мен, ҳарқалай, тик шимдаман, шоҳмотнусха кўйлагимнинг енглари калта, оёғимда кети. Соч ўсган:
тўғрироғи, соч қўйганман.
Кўприкка етган жойда қуйига эниб кетган эшак йўли бор экан. Анчагина кенг. Афтидан, кўприк
қурилмасдан бурун одамлар ана шу йўлдан тушиб чиқишган.
Биз тубанга энишимиз билан дарёнинг у қирғоғи-ю бу қирғоғидаги ўғил ҳамда қиз болалар тикка-
тикка бўлишиб, бизни гўё қарши олишди.
Юлғунларни оралаб ўтарканмиз, атрофга қизиққаним учунми ҳар бир нарсага диққат билан назар
солардим. Юлғунларнинг танасига ҳар хил хас-чўплар, илдизлар тақалиб қолган. Айримларининг
шохларида қуш уялари бор, аммо бари бўм-бўш эди.
Тепамиздан чий-чийлаб жарқалдирғочлар учиб ўтади, баъзиси юзимизга тегай-тегай деб кетарди.
Бу ер, яъни жарликнинг туби ҳам ҳайҳотдек макон экан! Сув ҳам катта ва тинимсиз шовуллар, худди
кучли бир шамол эсмоқда-ю, кўзга кўринмас чинорлар силкинмоқда эди!
Айтганимдек, болаларнинг кўпчилиги ярим яланғоч, яъники иштонда, қизлар эса лозим-кўйлакда-ю,
аммо кийимлари баданларига ёпишиб қолган ва у-бу ерларига қум юққан, пахтабанд қилиб ўрилган
сочлари ҳам ҳўл, юзлари қорайган, шу билан бирга кулиб туришар эди.
— Қалайсизлар? — деб бақирди Оқбой. — Қуртни чумчуқ жеб кетаяпти! Ғалланиям шўри қуриди!
Сизлар нима қип журибсизлар-а, бекорчилар?
Қотма, мурти сабза урган бир бола:
— Ўзинг-чи, ўзинг? — деди.
— Мен... — Оқбой Жўрага, кейин қирғоққа имо қилиб қўйди-да, паст тушмади. — Журиппизда, мана
Шўро опанинг улини қидиртиб!
Ҳамма менга тикилди. Мен улар билан қўл бериб сўрашиш-танишишга чоғландим. Бироқ бири ҳам
ўрнидан жилмади: болалар уст-бошимга қизиқиб боқишар, қизлар ўзаро шивирлашар эди.
— Эшитдингларми, Улканга янги Шўро келди! Жўраларнинг ўтовига қўнди. Жийрон оти бор. Ули
мана... Оти Содиқ! Ҳозир сизларга молтишни кўрсатиб қўяди!
«Молтиш» сўзининг — сувда сузиш эканини туман марказидаёқ Раис бободан сўраб-билиб олган
эдим.
Аммо сузиш бобида... Менимча, туман марказида яшайдиган-ўқийдиган тенгқурларимнинг энг катта
нуқсони — сузишни яхши билмасликлари эди. Тўғри, икки ҳовлининг бирида ҳовуз бор. Унга сув
қуйилганда, барг-хазонларни чиқариш учун болалар ҳовузга тушишади.
Шу тариқа мен ҳам беш-ўн қадам сузишни ўрганиб олган эдим.
Аммо бундай вағиллаган дарёда чўмилиш... Уялганим ҳам шу — дарёга қарадим.
Шошқин, оппоқ-серкўпик сув тошдан тошга сакраб оқар, баъзи жойларда оқаётгани билинмас, эллик
қадамлар этакда — дарё қирғоқ камаридан айланиб ўтардики, у томонда сув умуман тўхтаб қолганга
ўхшар эди: рангиям кўм-кўк.
— Молтишни биласанми? — деб сўради Жўра.
— Сал-пал.
— Шундай кўрингани билан опкетади, — деди у сувга термулиб. — Оёғингдан чалади... Лекин мана
булар ўрганган. Марказда дайро йўғ-а?
— Йўқ. Районни четлаб ўтади.
— Отам айтиб эдилар...
— Қани, бир-бир ташлаб олайлик. Кейин кетамиз ғалланинг бошига! — деб қолди шунда ҳалиги —
мурти сабза урган, қотма йигитча. — Жўра ака, чечининг-е! Кун исиб кетди!.. Ҳў, Шўронинг ули, сен
ҳам чўмил!
Шу гапдан кейин қизлар бурилиб, оқимга қарши томонга йўл олишди. Болалар бўлса чопа-чопа
сувга Ўзларини отиб ва умбалоқ ошиб, кўкариб турган томонга суза бошлашди. Қарасам, Жўра ҳам
кўйлагини ечяпти.
Мен ҳам шимим билан кўилак-майкамни ечиб, устига қўйдим.
Биз сув бўйига етганда, қизалоқлар — кўйлак-лозимларида қийқиришиб-кулишиб ва умбалоқ
отишиб, олдимиздан ўтиб кетишди-да, кўкариб турган жойга яқинлашавериб, юлғунлардан ушлаб-
ушлаб қолишди.
Жўрадан кейин Оқбой ҳам қулоғига бир нимани тиқиб сувга кирди. Сув белидан ошганда, ўзини
САЙЛАНМА. Шукур Холмирзаев. 2-жилд
Do'stlaringiz bilan baham: |