www.ziyouz.com kutubxonasi
21
дадаси, гузарга чиқиб насияга бўлса ҳам гўшт топиб келинг. Йўлакай овсиним Тўхтанисани
айтиб юборинг, ҳарқалай хотин киши, ёнимда бўлсин.
Анваржоннинг йўл пули харжланмай ёнида қолганди. Олтиариқли таниши машинасида олиб
келган, уни Яйпанга ташлаб ўзи Бағдод томонга ўтиб кетган эди. Анваржон халта кўтариб
гузарга чиқиб кетаётганда офтоб ҳали ҳам ўчмаган, эндигина тераклар орқасига ўтиб қизариб-
бўзариб ботмоқчи бўлиб турарди. Кўча тўла бола. Улар кечки овқатни тўйиб еб, «ҳазми
таом»га бир-бирларини қувлаб, шовқин-сурон билан кўчани бошларига кўтариб югуришарди.
«Катта»нинг невара-эваралари эса кўзларини очолмай бемажол ётишибди.
Чолни ваҳм босди. У тонг саҳарда ўн-ўнбешта иссиқ нонни қийиққа тугиб, Мухторалининг
хотини Тўхтахонни эргаштириб кирди.
Кечаси билан тўлғаниб чиққан «Катта» неча мдрта уйғониб, неча марта ётди. Худоё шу
сабийларга ўзинг шифо бер, деб илтижолар қилди. У тагида ўт ловуллаб ёнаётган қозонни
ўраб турган болаларни кўриб, «хайрият-е, хайрият-е», деб уларга яқин борди.
Саҳар пайти Анваржон томорқадан танлаб, танлаб жўхори қайириб чиққан эди. Болалар
қозонда сўтаси билан вақирлаб қайнаётган жўхориларга қараб қачон пишади деб туришарди.
«Катта» бири иштонли, бири иштонсиз болаларнинг биттасини қўлтиғидан олиб кўтарди.
Осмонга ирғитиб, ҳа, чўчоғингдан, ҳа, дингирингдан, деб завқ билан қийқириб кулди.
Бола пардек енгил эди.
— Бумайрам, — деди у ҳамон қувноқ кайфидан тушмай. — Бунинг мунча енгил, — деди
инқиллаб ўтирган келинига.
— Оғирлиги сизнинг чўнтагингизда-ку, — деди жони оғриб турган Бумайрам.
Ҳеч қачон гапни жавобсиз қолдирмайдиган сўзамол чолнинг тили танглайига ёпишиб лом-
мим деёлмай қолди.
У кеча кечқурун болалардан хабар олгани кирган эди. Улар айвонда «тўйбола»лардек
шифтга тикилиб қатор ётишипти. Белини шол рўмол билан сириб олган келини айвон даҳанида
инқиллаб ўтирипти.
Болалар «Катта»нинг кўзига озиб қолгандек, юзлари сўлғин бир алпозда кўринди. Уни ваҳм
босди. Болалар илгари ҳам шунақамиди? Шу пайтгача эътибор бермагани учун ўзини ўзи
койиди.
— Нима овқат едирган эдинг? Айниган овқат едириб қўймаганмидинг?
— Ҳеч нарса ейишгани йўқ. Оч-наҳор ётишибди. Сиз чиқазган овқатни кўриб «Бунақа
бемаза овқатни емаймиз» деб ётиб олишган. Ўғлингизни насияга бўлса ҳам гўшт топиб келинг,
деб гузарга чиқариб юбордим.
«Катта»нинг жаҳли чиқиб кетди.
— Нариги эшикда гўшт борлигини билардинг-ку, нега менга бир оғиз айтмадинг?
Бу гапдан Бумайрамнинг энсаси қотди.
— Айтмай қўяқолдим. Айтганим билан бари бир бермасдингиз.
Чол ия, ия, эри келиб, тили чиқиб қопти-ку, деди ичида. Кейин ўзига келиб, «жонидан
ўткандан кейин тили чиқади-да», деб юборди.
«Катта»нинг бу гапни айтишга ундаган ичида бўғилиб ётган одиллик деб аталган қайсар
бир кучнинг қалқиб юзага чиққанидан, садо берганидан эди.
У невараларининг анча сўлиб қолганини ҳам энди кўряпти. Шу пайтгача кўзинг қаёкда эди,
деб ўзини сўроққа тутолмади. Ҳозир у ўзини ўзи жуда ҳам ёмон кўриб кетди.
Нораста болалар хисобига «тежамкорлик» қилганини, шуларнинг соғлиғини емирадиган
«иқтисодий сиёсат» юргизганини қанчалик аччиқ, қанчалик аламли бўлмасин тан олишга
мажбур эди.
«Воҳ!» деди пешонасига шапиллатиб ураркан. Шунча невара-эвараларимнинг қўлида
ақалли битта қўғирчоқ, битта ўйинчоқ кўрмабман-а! Бошқаларнинг ҳовлиси ўйинчоқларга
тўлиб кетган. Қайси эшикка кирсанг катта-кичик велосипедлар, самокатлар, тепкили
Киприкда қолган тонг (қисса). Саид Аҳмад
Do'stlaringiz bilan baham: |