Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

1513-yilda  Vasko Nunes de Balboa Panama bo‘ynida ko‘rdi. 
Atlantika va Tinch okeani tutashgan joy 1520-yilda dunyo bo‘ylab 
birinchi sayyohat uyushtirgan Magelan Gorn burnidan o‘tdi va bu 
yerga uning Sharafiga magelan bo‘g‘ozi deb nom qo‘yildi. 
Xarita muallifi Martin Valdzemyuller  (1475-1520) Fraysburg 
universitetida, so‘ngra Voysgens gimnaziyasida tahsil oldi. Bu yerda 
Lotaringiya gersogi Rene homiyliligida intelektuallar klubi tashkil 
topdi. Gimnaziya qoshida 1507-yilda bosmaxona tashkil etilib u yerda 
Valdzemyuller ilk bor o‘zining devoriy xaritasini bosib chiqardi. 
Xarita Universalis Cosmographie Descriptio
1
 nomi bilan 12 varaqda 
137 243 sm xajimda chop etildi. Xaritaning tepa qismida 
Ptolomeyning rasmi bo‘lib u o‘z nigohini Sharqiy yarim Sharga 
Yevropa, Osiyo, Afrikaga qaratgan. Afrikaning Janubiy qismida biz 
Ptolomeyga no‘malum yerlar degan yozuvni ko‘ramiz. Ptolomeyning 
to‘g‘risida Amerika Vespuchining surati bo‘lib, u o‘z nigohini g‘arbiy 
yarim Sharga, “yangi dunyoga qaratgan
2
”. (Ma’nosi qadimgilar daxosi 
yoshlarni yangilikka ergashtiradi). Xarita imperator Maksimilian I 
bag‘ishlangan. Gabsburglar gerbi xaritaning eng ko‘rinarli qismida 
O‘rta yer dengizining g‘arbiy qismida joylashgan. Maksimilian 
vorislari davrida Ispaniya global imperiya darajasiga chiqdi va