Microsoft Word Jahon tarixi rasmsiz pechat varianti doc

globalizatsiya” asari
1
da globalizatsiyaga yanada ilgarigi davrlarga 
borib taqaladi. Izlanishlar 1000, 1500, 1850 va oxirgi o‘n yilliklarni 
o‘z ichiga oladi. Lekin globalizatsiyaning kelib chiqish davri bizning 
eramizdan avvalgi 3500, 2000 yillarda boshlangan degan tahminlar 
ham bor. 
Xitoyshunos, jahon tarixi bo‘yicha Yurgan Osterxamel va 
imperiya tarixi olimi Nils Petersonlar bugungi kunda 
globalizatsiyaga uzoq davom etuvchi o‘zrgarishlar jarayoni sifatida 
qarash kerak ekanligini ta’kidlashadi. Ular globalizatsiya davlatlar 
orasida iqtisodiy, siyosiy, madaniy ijtimoiy sohalarda rivojlanib 
boradi-deb aytishadi.  
Ijtimoiy tarmoqlarning xalqaro ijtimoiy aloqalarda 
qo‘llamilayotgani sababli vaqt o‘tgan sari unga qiziqish, ortib 
bormoqda mualliflar bu borada aloqa terminining originalligiga va 
aloqa metodlarining analizlariga da’vo qilishmayapti. Ular ijtimoiy 
kategoriyaning fazoviy o‘lchovlar bilan birlashuviga va uning 
shiddatli o‘sishiga befarq emas.  
Globalizatsiyaning kelib chiqishi uzoq o‘tmishga borib taqalishini 
terminlar bilan aniqlash yo‘li bilan, tarixchilar tadqiqotlarinig 
guvohlik berish bilan aniqlash mumkin deydi afrika va Britaniya 
imperializmining tarixchisi Anthony Hopkins. 
2002-yil Hopkins maqolalar to‘plamida tarixiy manbalarga 
asoslanib, din, savdo tarmoqlari sistemasining o‘rganib chiqqani 
haqida yozdi. Shu bilan bir qatorda Hopkins globalizatsiya dastlab 
G‘arbda paydo bo‘lgan degan qarashni ilgari suradi. Bu esa 
tarixchilarning globalizatsiyani o‘rganishdagi qo‘shgan hissasi. 
Globalizatsiya va tarix jarayoni tarixchilar uchun katta o‘rganish 
obyekti hisoblanadi 
                                                 
1
 P.N. Stearns, Globalization in World History, London 2010, pp. 4-5; R. 
Robertson, The Three Waves  
of Globalization: A History of a Developing Global Consciousness, London 
2003; K. Moore, D. Lewis  
(eds.), The Origins of Globalization, New York 2009. 

---

 
 
22
Globalizatsiya erkin bozor iqtisodini tantanasi 
deya ta’riflanadi. Amerika qo‘shma shtatlarida 
globalizatsiya butun dunyoda bozor iqtisodiyotini 
rivojlanishiga katta sharoit yaratdi deb hisoblanadi. 
Birinchidan, Amerikalik Tomas Fridman  “New