Microsoft Word итисодий статистика-лотин doc

Respublika davlat byudjeti 2000-2005 yillar daromadlari 
ko‘rsatkichlari 
 
№
 
Ko‘rsatkichlar 
2000 
2001 
2002 
2003 
2005 
1. 
Daromadalr, mlrd. so‘m 
910,3 
1285,5 1775,1 2309,0 3433,3 
2. 
Mutloq o‘sish, mlrd. so‘m 
- 
+375,2 +489,6 +533,9 +1124,3 

---

83 
3. 
O‘sish sur’ati 
a) zanjirli
b) bazisli 
100 
100 
141,2 
141,2 
138,1 
195,0 
130,1 
253,6 
148,7 
377,1 
Manba: Turayev Sh. Soliqlar statistikasi. T.: «Akademiya»
nashriyoti, 2004, - 17 bet. 
Soliqlardan tashqari davlat byudjetiga soliqsiz to‘lovlar ham kelib tushadi. 
Soliqsiz to‘lovlarga qonun hujjatlariga muvofiq hadya etish, meros olish huquqi 
bo‘yicha davlat mulkiga o‘tgan mablag‘lar; davlat mulkini xususiylashtirish 
(sotish) natijasida olingan mablag‘lar; yuridik shaxslarga va chet davlatlarga 
berilgan byudjet ssudalarini qaytarish hisobiga berilgan to‘lovlar, hamda chet el 
mamlakatlari, yuridik va jismoniy shaxslaridan beg‘araz yordam sifatida 
qaytarilmaydigan olingan mablag‘lar kiradi.Davlat byudjeti daromadlariga maxsus 
maqsad uchun tashkil etilgan pensiya fondiga, aholining ish bilan bandlik fondiga, 
yo‘l fondiga kelib to‘shadigan mablag‘lar ham tenglashtiriladi. 
Chet davlatlardan, chet el yuridik va jismoniy shaxslaridan olingan beg‘araz 
yordamlar transfertlar deb ataladi. 
Shunday qilib, davlat byudjeti daromadlarini sxemada ifodalasak. 
Davlat byudjeti daromadlari 
Soliq tushumlari 
Soliqsiz tushumlar 
Soliq tushumlarining o‘zi yuqorida ko‘rganimizdek iqtisodiy mohiyati 
bo‘yicha uch guruhga bo‘linadi. Bular bevosita (to‘g‘ri) soliqlar, bilvosita (egri) 
soliqlar va resurslardan foydalanganlik uchun soliqlar. 
Davlat byudjeti daromadi 
soliq tushumlari 
Bevosita soliqlar 
Bilvosita soliqlar 
Resurslardan foyda- 
langanlik uchun soliq 
Yuridik shaxslar daromadi 
(foydasi)ga; qo‘shilgan qiymat solig‘i; suv resursidan 
foylanaganlik
xususiyatlari
Jismoniy shaxslar daroma- 

---

84 
diga; aksiya solig‘i; yer 
resurslaridan
foylanaganlik uchun 
mol-mulk solig‘i; Bojxona boji va shu kabilar; ekologiya 
solig‘i va shu kabilar 
va shu kabilar 
Statistik ma’lumotlarga qaraganda davlat byudjeti daromadida bevosita 
soliqlar 1997-2000 yillarda 26-30 % larni tashkil etgan bo‘lsa, 2003 yili tashkil 
etgan. Demak davlat byudjetida soliqlarning hissasi kamayib mutloq summasi 
ko‘paymoqda) bormoqda. Bu davlatimizning iqtisodiyotni rivojlantirish bilan 
bog‘liq siyosatining amaldagi ifodasidir. Chunki korxonalarning rivojlanishini 
ta’minlash maqsadida yuridik shaxslar daromadlariga solinadigan soliq stavkalari 
har yili kamaytirilmoqda. Shuningdek aholi daromadlaridan olinadigan soliq ham 
kamaytirilmoqda. 
Davlat byudjeti daromadida bilvosita (egri) soliqlarning hissasi ortib 
bormoqda. Davlat byudjeti daromadida egri soliqlar hissasi 1999 yilda 54,0 % ni 
tashkil etgan bo‘lsa 2000 yilda – 56,0 % ni, 2003 yilda 57,0 % ni tashkil etgan. 
Resurs to‘lovlari davlat byudjeti daromadining 9-10 % ini tashkil etadi. 
Bundan ko‘rinib turibdiki davlat byudjeti daromadida soliqlar muhim ahamiyatga 
ega ekan. 
2004 yil davlat byudjeti daromadlari yillik prognozga nisbatan 102,2 foizga 
bajarilgan.