Microsoft Word Foydali qazilma end doc

24-rasm. Grafitning ishlatilishi. 
 
SLYUDALAR KONLARI. 
Slyudalar varaqsimon silikatlar guruhiga kiradi. Sanoatda bu gu-
ruhning eng asosiy minerallari bo‘lgan muskovit va flogopit mine-
rallari ishlatiladi (25-rasm). Bularning umumiy fizik xossalari o‘x-
shash. qovushqoqligi mukammal. Qattiqligi – 2–3. Muskovit – asosan 
rangsiz. Slyudalar yuqori haroratda o‘tga chidamli (1400 °С) va elektr 
o‘tkazmaslik xususiyatiga ega. Shuning uchun ularning 95 foizi 
izolator yasashda ishlatiladi. Slyudalar elektrokimyo, metallurgiya, 
qog‘oz, buyoq sanoatida va moylash materiallari olishda ishlatiladi 
(26-rasm). Sanoat ahamiyatiga ega bo‘lgan slyudalar plastinkalarining 
kattaligi (yuzasi) bilan o‘lchanadi, ya’ni m
2
 da. Sanoat uchun yaroqli 
slyudalar yuzasi 4 m
2
 dan 100 m
2
 gacha bo‘ladi. 
Slyudalarning konlari asosan pegmatit konlardir. Tog‘ jinslari 
orasida joylashgan pegmatit tomirlarining qalinligi 1 sm dan 100 m 

---

 
91
gacha va yo‘nalishi 1km gacha bo‘ladi. Bu tomirlar asosan muskovit, 
dala bilan va kvarsdan tashkil topadi. Pegmatit tomirlar uchun yirik 
kristallik xos. Muskovitning miqdori 1–2 %, tozalangan miqdori 5–15 
foiz. Flogopit mineral konlari pnevmatolit jarayonda hosil bo‘ladi. 
Bunda yer qa’ridan ko‘tarilgan issiq magma yon atrofdagi ohaktosh, 
dolomit kabi jinslar bilan reaksiyaga kirishib, flogopit hosil bo‘ladi. 
Flogopit ma’dan tanasi tomirsimon ko‘rinishda bo‘lib, undagi kris-
tallarning o‘lchamlari 1–1,5 m ga boradi. Flogopitning miqdori o‘rta-
cha 2–20 %gacha. Toza flogopitning chiqishi o‘rtacha 8 %. Flogopit 
zaxirasi bo‘yicha dunyoda Rossiya birinchi o‘rinda turadi. Qazib olib 
sotish bo‘yicha Hindiston birinchi o‘rinda turadi.  
Slyudalarning yirik konlari Rossiyada (Mamsk-Chuy, Yen-
skoye), Hindistonda, Braziliyada, JAR va Avstraliyada uchraydi.