Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

O‘choqli belgilar
miya sohasiga o‘smaning bevosita ta’sir qilishi bilan 
bog‘liq. Supratentorial o‘smalar miyacha chodiri ustida joylashib, kattalarda 
bolalarga nisbatan 2 barobar ko‘p uchraydi. Bularga peshona, orqa va oldingi 
markaziy pushtalar, tepa, chakka, ensa, qadoqsimon tana, po‘stloq osti tugunlari, 
ko‘ruv bo‘rtig‘i va epifiz o‘smalari kiradi.
Peshona bo‘lagi o‘smalari. 
Peshona psixikasi eng xarakterli belgi bo‘lib, 
o‘zining holatiga nisbatan tanqidning pasayishi, o‘rinsiz hazillari, aqliy 
faoliyatning pasayishi, befarqlik, eyforiya, ozodasizlik hisoblanadi. Shuningdek, 
peshona ataksiyasi kontralateral tarafda bo‘lishi mumkin va miyacha ataksiyasidan 
mushak gipotoniyasining bo‘lmasligi bilan farqlanadi. O‘choqqa qarama-qarshi 
tarafda nigoh falaji va parsial epixurujlar bo‘lishi mumkin, ular bosh va ko‘zni 
qarama-qarshi tarafga burish bilan boshlanib, keyinchalik paroksizmni 
generalizatsiyasi bilan kechadi. Ba’zan kontralateral markaziy mono- va 
gemiparezlar kuzatilishi mumkin. Ba’zan o‘sma bor tarafda Yanishevskiyni ushlab 
olish refleksi paydo bo‘ladi. Kamdan-kam astaziya-abaziya sindromi uchraydi. 
O‘sma chap peshona bo‘lagida (o‘naqaylarda) joylashsa, motor afaziya paydo 
bo‘ladi. Ko‘pincha yuz nervini markaziy falaji va oral avtomatizm reflekslari 
kuzatiladi. Peshona bo‘lagi asosi o‘smalarida zararlanish tarafida anosmiya 
(giposmiya), ko‘ruv nervi diskining birlamchi atrofiyasi va qarama-qarshi tarafda 
dimlanishi (Foster-Kennedi sindromi) kuzatiladi.
Oldingi markaziy pushta o‘smalari. 
Bunda markaziy harakat neyronlar 
funksiyasini ta’sirlanish va tushib qolish belgilarining birga uchrashi xarakterli. 
Birinchi ko‘rinishlar Djeksonning xarakat paroksizmlardan boshlanadi, ular 
keyinchalik tarqalishi mumkin. Tushib qolish simptomlari markaziy kontrlateral 
mono- va gemiparezlar bilan kechadi. Tushib qolish va qitiqlanish belgilari shu 

---

 358
pushtani zararlanish sohasiga bog‘liq (somatotopik proyektsiya) ba’zan operkulyar 
hurujlar chaynov, yutish harakatlari, hamda lablarni yalash bilan kechadi.