Microsoft Word Bolalar nevrologiyasi end doc

Umum miya belgilari
 
kalla ichi bosimining oshishi, qon va likvor 
aylanishining buzilishi hamda o‘sma yoki miya to‘qimasining parchalanishi 
oqibatidagi intoksikatsiya bilan belgilanadi. Ular miyada o‘sma bo‘lishi 
mumkinligidan dalolat beradi, lekin uning joylashgan o‘rnini ko‘rsatmaydi. Ularga 
quyidagilar kiradi:
1. 
Bosh og‘rig‘i
qorinchalarning kengayishi, tomir devorlarining ezilishi, 
miya pardalaridagi og‘riq retseptorlarining ta’sirlanishi bilan bog‘liq. U diffuz yoki 
mahalliy bo‘lishi mumkin, ko‘pincha kechasi yoki ertalab paydo bo‘ladi yoki 
kuchayadi, bu aynan shu paytda kalla ichi bosimining oshishi (venoz qon oqishi 
qiyinlashuvi) bilan bog‘liq.
2. Ovqat qabul qilish va qorindagi og‘riq bilan bog‘liq bo‘lmagan 
qusish
. 
Ko‘pincha, u bosh og‘rig‘ining cho‘qqisida va tana holatining o‘zgartirganda 
paydo bo‘lishi mumkin. Bunday qusish IX, X juft bosh miya nervlari o‘zaklarining 
(4 qorinchaning tubi) ta’sirlanishi oqibatida kelib chiqadi. 
3. Ko‘ruv nervi diskining dimlanishi to‘r parda markaziy venasining 
bosilishi oqibatida kelib chiqadi. Ma’lum vaqt o‘tgandan so‘ng ko‘ruv o‘tkirligi 

---

 357
pasayib boradi. Subyektiv ko‘rishning xiralashuvi kuzatiladi. Vaqt o‘tishi bilan 
diskdagi dimlanish ko‘ruv nervining ikkilamchi atrofiyasiga aylanadi.
4. Aralash xususiyatli bosh aylanishi. 
5. Generallashgan epileptik tutqanoqlar.
6. Ruhiy o‘zgarishlar xotira, ong, xulq, xarakter buzilishlari ko‘rinishida. 
7. Puls va nafas o‘zgarishlari (bradikardiya aritmiya) kuzatilishi mumkin.
8. Likvordagi o‘zgarishlar: likvor bosimining oshishi, oqsil-hujayra 
dissotsiatsiyasi, multiform spongioblastomalarda pleotsitoz kuzatilishi mumkin.
9. Rentgenografik o‘zgarishlar kalla gumbazi suyaklarining yupqalashishi, 
tomirlar suratining kuchayishi va barmoq izlari, diploik venalar kanallarining 
kengayishi, turk egariga kirish sohasining kengayishi va uning orqa devorining 
yupqalanishi ko‘rinishida namoyon bo‘ladi. Bolalarda kalla suyagi choklarining 
ochilib ketish holatlari kuzatilishi mumkin. Shuni esda tutish kerakki, umum miya 
belgilari erta namoyon bo‘ladi va subtentorial o‘smalarda juda yaqqol bo‘ladi. Bu 
subtentorial soha hajmining chegaralanganligi, qorinchalar tizimi bilan 
subaraxnoidal bo‘shliq o‘rtasida likvor aylanishining erta buzilishi bilan bog‘liq. 
Bolalarda gipertenzion belgilar uzoq vaqt namoyon bo‘lmasligi yoki kam 
miqdorda namoyon bo‘lishi mumkin.