www.ziyouz.com kutubxonasi
187
— Keksa Filmerning ko‘nglini olish uchun bo‘lsa kerak. Bu g‘oya undan chiqqan, mendan emas.
Palmer keskin javob bermoqchi bo‘ldi-yu, biroq o‘zini tutdi.
— Yaxshi. Bundoq chiroyingni och-da, quloq sol.
— Xo‘p.
—Sen pul qarz olib, uni oyma-oy to‘lab borsang, — davom etdi Palmer, — asosiy summani nima
qiladilar?
— Nimani?
— Asosiy summani, sen qarz olgan pulni. U ko‘payadimi?
— Ozayadi. — Vudi qovog‘ini uydi va shu zahoti yuzi yorishib ketdi. — Albatta, ozayadi-da.
— To‘g‘ri. Agar sen mashina sotib olgani 2000 dollarga ikki yillik zayom uchun bankka borsang,
sen 2280 dollarga imzo chekasan. Boshqacha aytganda, ular senga naqd 2000 dollar berishadi, uni
sen to‘liq ikki yillik foizni qo‘shib to‘lashga majbursan. Tushundingmi?
— Bo‘lmasa-chi, axir bu tabiiy-ku.
— Nahotki? — keskin ohangda so‘radi Palmer. — Bu haqda o‘ylab ko‘r. Ikki yil mobaynida oyiga 10
dollardan ko‘proqdan to‘lab borasan. Har to‘lov bilan zayomning asosiy summasini qisqartirasan.
Lekin foizlarni avvalgiday 2000 hisobidan to‘laysan, chunki dastlab shunday belgilab qo‘yilgan edi-da.
— Nima qilibdi?
— Senga bu g‘alati tuyulmaydimi?
Bola yana yelka qisdi:
— Tartib shunaqa bo‘lgach, nimasi g‘alati bo‘larkan?
Palmer bosh og‘rig‘i kuchayganini sezdi. U peshonasini artdi-da, davom etdi:
— Kel, faraz qilaylikki, sen bay puliga o‘xshash zayomning boshqa turini olasan, unda aslida shart
bo‘lgan foizlarni to‘lab borasan. Birinchi oyda sen 2000 dollar hisobidan to‘laysan. Biroq har oyga
to‘lovlarning bir yilidan keyin sen faqat 1000 dollar hisobidan to‘lashing kerak bo‘lib qoladi. Faraz
qilaylikki, har oy qarzing summasi kamayib borishi barobarida sen faqat qolgan summa hisobidan foiz
to‘laysan. Xo‘sh, yetti foizli zayomda 2000 dollar uchun qancha to‘layman deb o‘ylaysan?
— 280. Boya aytdim-ku.
— Yo‘q. Sen 70 dollar atrofida to‘laysan.
— Hazillashmang.
— Jiddiy aytayapman.
Vudi otasiga uzoq qarab qoldi:
— Rostdan shunaqami, dada?
Palmer o‘rnidan turdi.
— Ha, — dedi u g‘oyatda sovuqqonlik bilan, — xuddi shunday.
— Ammo unda... anovisi, dastlabkisida foizlarni to‘rt baravar ko‘p to‘lar ekansiz-da?
—Uh! — Palmer yengil xo‘rsindi. — O’rug‘lik bor ekan-ku.
— Keksa Filmer shular bariga ishonadi deb o‘ylaysizmi?
— Sinab ko‘r uni. — Palmer eshik oldiga keldi. — Ovqat bir daqiqadan keyin.
— Xotirjam bo‘ling, — ming‘irlab dedi Vudi yana logarifmik lineykani qo‘liga olib.
Palmer pastga yo‘l oldi va missis Keyjning oshxonasiga kirdi. Qovurilgan cho‘chqa go‘shtining hidi
bu yerda kuchliroq edi. 14 yilcha oldin, Vudi tug‘ilganida Edisning onasi missis Keyjni Palmerlarga
“berish”ni taklif qilgandi. Missis Keyj ozg‘in, yuzlari cho‘zinchoq, ko‘zlari bir-biriga yaqin va burni uchli,
og‘iz chekkalari osilib tushgan suyagi buzuq beva bo‘lib, muttasil kasalvandlarday eshitilar-eshitilmas
voy-voylab yurardi. Og‘zi va iyagi tik ajinlar orasida qavs ichiga olinganday ko‘rinardi. Gapirganida
yuzining pastki qismi bir yuqoriga, bir pastga harakat qilardi. Ming xil dardi borligidan shikoyat
qilishiga qaramay, shuncha yillar mobaynida halol va g‘ayrat bilan mehnat qilib kelardi, tejamkor edi,
zarurat tug‘ilganda, masalan, hozirgidek qo‘shimcha ishlarni ham bajaraverardi.
— O’n daqiqa burun, — dedi Palmer, — men sizlarga ovqatga o‘n daqiqa qolganini aytib qo‘yishim
kerak edi.
Bankir (roman). Lesli Uoller
Do'stlaringiz bilan baham: |