www.ziyouz.com kutubxonasi
215
go‘zal kelin qo‘shiladi. Ammo qiz o‘stirgan ota-ona jigarporasini uzatadi. Qiz bu
dargohdan yig‘lab chiqib ketmasa ota-onaning ko‘ngli joyiga tushmaydi. Shuning uchun
qiz uzatadigan xonadonda to‘y kuni yurakni ezuvchi xayrlashuv kuylari chalinadi.
Biroq Akbar karnay-surnay chaldirib, o‘z odamlari bilan Bhari Malning qal’asiga kirib
kelganda quvnoq to‘s-to‘polon boshlandi. Hind odatiga binoan, Akbar qiz turadigan
hovliga qilich taqib otliq kirib bordi. Uning yonida kuyov jo‘ralaridan tashqari, Rupa
enaga ham bor. Hindcha rasm-rusmlarni Akbar va uning odamlariga Rupa enaga o‘rgatib
turibdi.
Yasatilgan kelinchak bir to‘p dugonalari bilan gulshodalar ko‘tarib, uydan Akbarga
peshvoz chiqdilar. Qizlar yor-yorni eslatuvchi qo‘shiqni aytishib qo‘llaridagi gulshodalarni
Akbar mingan otning bo‘yniga osdilar. Hayron ismli bu ot xushbo‘y gulshodalar va go‘zal
qizlar orasida chindan ham taajjubga tushganday ko‘zlarini katta-katta ochib turardi.
Nihoyat, kelinni otning gulga ko‘milgan bo‘yni ostidan olib o‘tdilar.
Bunday yuksak ehtiromdan so‘ng kuyov otdan tushdi. Jodha Bay unga ta’zim bilan
yaqinlashdi-yu, eng sara gullardan qilingan va «svayamvar»* deb ataladigan katta
gulshodani Akbarning bo‘yniga osdi. Shundan so‘ng kelin-kuyov gulshodalardan tizim-
tizim qilib yasalgan va maxsus mehrob o‘rnatilgan gulchodirga kirdilar. «Yo‘llari oq
bo‘lsin» degan niyatda gulchodirning chetiga un va guruch sepib qo‘yilgan. Mehrob
qarshisida ikkita serbezak kursi turibdi. Kelin-kuyov shu kursilarga yonma-yon o‘tirdilar.
Kelinning yonidan uning ota-onasi va boshqa yaqinlari joy olishdi. Kuyovning yoniga
Rupa enaga va ko‘kaldoshlari o‘ltirishdi. Puroxit deb ataladigan hind mullalarining biri
kelin tomonda, ikkinchisi kuyov tomonda turib, «mantr»lar deb ataladigan duolarini
o‘qidilar.
Akbar nikoh paytida aytish kerak bo‘lgan gaplarini Rupa enaga yordamida o‘rganib
kelgan edi. Puroxit undan hindchalab:
— Rani Jodha Bayni nikohingizga olasizmi? — deb so‘radi.
Akbar ham hindchalab:
— Men muqaddas olov, osmon va yer guvohligida hind qizi rani Jodha Bayni chin dildan
xohlab o‘z nikohimga olgaymen! — dedi.
Puroxit o‘sha savol bilan qizga murojaat qildi. Akbarning gapi Jodha Bayga ancha dalda
bergan edi.
— Men, — deb so‘z boshladi qiz, — oliy tangrilar guvohligida muslim yigitning nikohiga
o‘z xohishim bilan o‘tmoqdamen. Uning uyini o‘z uyim deb bilurmen. Barcha kelinlik
xizmatlarini sidqidildan ado etgaymen.
Qoidaga binoan, bu so‘zlardan keyin puroxitlarning biri yigitning qo‘lidan, ikkinchisi
qizning qo‘lidan oldi-da, ikki panjani birlashtirdi. Akbar qizning mayin qo‘lchasi taftini o‘z
kaftida his qildi. Puroxitlar Akbarning yelkasidagi shohi fo‘taning uchini qizning egnidagi
zarbof sarining uchiga sekin bog‘lab qo‘ydilar.
Sal narida muqaddas olov yonib turibdi, xushbo‘y hid beruvchi giyohlar tutatilmoqda.
Qo‘llari chirmashgan, fo‘ta va sarilari bir-biriga bog‘lanan kelin-kuyovni puroxitlar olov
atrofidan yetti marta aylantirib o‘tkazdilar. Bu aylanishlar bilan mehr-u oqibat, poklik,
bolajonlik, ota-onaga ehtirom, sadoqat, odob kabi oilaviy hayotning yettita eng muhim
talabiga rioya qilish majburiyatini o‘z zimmalariga oldilar.
Nikoh marosimining oxirida qizning otasi fotiha berishi kerak edi. Odatga binoan, Bhari
Mal o‘zining va urug‘ining nomini aytib so‘z boshladi.
— Men, roja Bhari Mal, o‘ttiz oltita rajput qabilalari qatoriga kiradigan Kalvaha urug‘ining
boshlig‘imen. Tarixdan ma’lumki, bizning eng qadimgi ajdodlarimiz ariylar bo‘lgan. Ularni
Hindistonga shimoldan, Movarounnahr-u Xuroson tomonlardan kelgan otashparastlar
deb eshitganmen. Hazrat podsho, sizning ajdodlaringiz ham shimoldan kelganlar, qadim
Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov
Do'stlaringiz bilan baham: |