Mexanika-mashinasozlik fakulteti

Dvigatel gilzalarining turlari a) havo bilan sovitiladigan, b) suyuqlik bilan sovitiladigan
O’lchashni bajarishdan avval indikator nutrometri bazaviy o’lchamga yoki o’lchanayotgan teshik o’lchamiga qo’yiladi. Indikatorni bazaviy o’lchamga qo’yish qo’yidagi tartibda bajariladi: o’lchanadigan teshik diametrini shtangensirkul bilan o’lchanadi. Bazaviy o’lcham bo’lib eng katta shaxiy o’lcham hisoblanadi (masalan teshik diametri 100,65 mm-bazoviy o’lcham 101 mm); miqrometrga bazaviy o’lchamni qo’yish kerak (uni O ga qo’yilishini tekshirib ko’riladi);
Indikator nutrometriga mos keladigan vstavkani nutromer kallagiga qo’yiladi.
Nutrometrning o’lchash kallagini tovoni bilan vaqt o’rtacha kiritib, indikatorning tsifrblatini strelkaning «O» ko’rsatkichi bilan mos tushirish kerak. Bu xolat bazaviy o’lchamga mos keladi.
6.2. Umumiy yeyilish qiymatini hisoblash (I_um).

bu yerda: Di-mazqur blokdagi barcha o’lchangan gilza diametrlari (eng ko’p yeyilgan diametr olinadi): Dn-ekspluatatsiya boshlanishidan nominal diametr (ishchi yoki ta’mir chizmasi bo’yicha eng katta chegaraviy diametr).
6.3. Bir taraflama yeyilish qiymatini hisoblash (I) mm.

bu yerda: -notekis yeyilish koeffitsienti ( ).

6.4. Slindrik emaslikni hisoblash (ovallik va konuslik) mm.

Har qaysi gilza uchun ovallikning uchta qiymatini, konuslikning ikkita qiymatini olinadi. Defektatsiyalash beshta qiymatning eng kattasi bo’yicha qilinadi.

6.5. Teshikka ishlov berish o’lchamini hisoblash (Dmm)



bu yerda: Z-ishlov berishga qo’yiladigan minimal quyim (yo’nish va xoningovkalash uchun 2=150 mm)

Dr o’lchamni Drr-remont o’lchamlari kategoriyasi bilan solishtirib, hamma gilzalar uchun bitta remont o’lchamni belgilash (eng yaqindagi katta remont o’lchamini belgilanadi).

6.6. Miqrometr bilan o’tkazish kamarining yuzasi bitta poyasda o’rtasidan va ikkita o’zaro perpendiqulyar tekisliklarda o’lchanadi.
7. Xisobotni «Xulosa» grafasiga detalning holati («Remontsiz», «Remont», «Brak») va defektni tuzatish usullari yoziladi.