Meva-sabzavotlarni

47-rasm. Kovunni osib saklash

vunlar kayta ishlashga yoki iste’mol kilishga topshiriladi.
Kovunni saklashda eng kulay, ilmiy asoslangan va ikti- sodiy jixatdan samarali usuldan foydalanish ularni uzok vakt saklash imkonini beradi. Uzbekistonda kovunlarni osib, terib, yashiklarga solib va kumga kumib saklanadi.
Kovunni yaxshi shamollatiladigan binolarda lux, kanop ip, tur xaltalarga solib, suri mixlariga bir-biriga tegmay- digan kilib osib saklash yaxshi usul xisoblanadi. Xar kaysi tur xaltaga bandini pastga karatib bittadan kovun solinadi. Kovun osib saklanganida uning xolatini doimo nazorat ki­lish imkoniyati tugiladi. Uni mato yoki ip turlarda saklash chiptada saklashga nisbatan iktisodiy afzalliklarga ega. Chiptani tayyorlash bilan boglik bulgan ishlar ancha vaktni oladi va uni boylashning uzi sermashakkat ish xisoblanadi.
Kirindi yoki poxol tushalgan sukchaklarda kovunni terib saklash xam ancha kulay usullardan xisoblanadi. Birok kovun bu usulda uzok vakt saklanmaydi.


48-rasm. Kovunni namat ustida saklash

68

Kovunni kumga kumib saklash uchun ularni tikka kilib kumga botiriladi yoki yarmiga yetkazib kumiladi. Kovunni somonga bostirib saklash usuli xam kullaniladi.
Kovun saklanadigan omborlarning devorlari kalin (1 m gacha) bulishi xona ichida xammavakt xarorat bir xil bu- lishini ta’minlaydi. Texnik jixatdan jixozlangan va xavo nisbiy namligi xamda xarorati boshkariladigan omborxo- nalarning loyixasi ishlab chikilgan. «Uzgiproselproyekt» ishlab chikkan zamonaviy kovun omborlari bir necha bul- malardan tashkil topgan bulib, xar kaysi bulmada mustakil ventilyasiya tizimi mavjud. Bu loyixaga kura 50 t kovun saklashga muljallangan kovun omborining buyi 35,5 metr, kengligi 7 metr, balandligi 5 metr bulib, u 4 ta bulma, ikki yulak va ayvondan iborat. Kovun bulmalarda ustunlarga kokilgan taxtalarga bir juft kilib osiladi. Omborning ikki tomonida ikkitadan tuynugi bulib, tepa kismida esa shamollatish nayi bor. Kovunlarni saklashda xavo xarorati 0-3 °S, xavoning nisbiy namligi esa 70-80% bulishi makbul xisoblanadi. Omborlarda xavo xarorati devorlardagi te- shiklarni ochib va berkitib boshkariladi. Xarorat oshgan- da ular ochiladi va pasayganda esa yopiladi.
Ombor ichida xammavakt normal namlik bulishi lozim. Namlik oshganda, kovunlar pupanak bosib tezda buziladi va chiriydi. Shu sababli yogingarchilik kup bulganda, tuman tushganida ombor teshiklari berkitilishi, eshiklari ochil- masligi lozim. Ombordagi namlikni kamaytirish maksa- dida polga oxak kukuni sepish, yashiklarga tosh oxak solib kuyish tavsiya etiladi. U xavodagi ortikcha namlikni uziga singdirib oladi.
Sovitiladigan bulmada (oddiy kovun omborlaridagiga nisbatan) yanvarda, fevralda 20,5% mart oyida esa 21,5% kup

Сарик гулоби



Киззиш гулоби



Корапучок 3744



Туёна


Kuybosh 476