Менга берилган материални ўзбек тилига таржимон қилганимда рус сўзларининг айримларини қуйидаги таржима қилиб ишлатганман

Yig‘iluvchi kodlar zamonaviy raqamli televideniyeda qo‘llanadigan korreksiyalovchi kodlarning boshqa sinfini tashkil qiladilar.Ular uzluksiz kiruvchi ikkilik simvollar ketma - ketligi chiquvchi ikkilik simvollar ketma - ketligiga aylantirilishiga asoslangan, bunda har bir kiruvchi ketma - ketlikka bittadan ko‘p chiquvchi simvollar to‘g‘ri kelishi ta’minlanadi. Yig‘iluvchi kodlar ishlatilgandagi uzatilayotgan ikkilik simvollar sonining ko‘payishi kodning nisbiy tezligi bilan xarakterlanadi, ba’zida kod tezligi ham deyiladi:
R=Q_kir/Q_chiq = k/n, (5.6)
bu yerda- Q_kir va Q_chiq - koderning mos ravishda ikkilik simvollarining kirish va chiqishdagi uzatish tezligi; k - kirish ketma - ketligidagi bitlar soni, n chiqish ketma - ketligidagi o‘zgartirilgan bitlar soni.
Bunday holda koderlarning ishlashi panjarasimon diagramma bilan izohlanadi, chunki kodlovchi moslamadan olingan o‘tish tuzilmasi panjarani tashkil etadi. Shuning uchun ham bunday kodlar panjarasimon (trellis code)kodlar deb ataladi. Yig‘iluvchi koderni amaliyotga tadbiq etish misoli 5.3- rasmda ko‘rsatilgan.
Koderda uch razryadli siljituvchi registr mavjud va uning kirishiga ikkilik simvollari ketma - ketligi beriladi. Bunda har bir taktda registrlar yacheykasidagi bitlar bir razryadga o‘nga siljiydi, ya’ni navbatdagi kirish ketma-ketligidagi bit chapdagi yacheykaning birinchisiga yoziladi va o‘ng tomondagi oxirgi yacheykadagi bit tashlab yuboriladi. Razryad registrlarining chiqishi modul 2 summatorlarining ikkita chiqishlariga ulangan. Kommutator (K) yordamida chiqishda ikkilik simvollari ketma-ketligi shakllantiriladi. Kommutator har bir kirishdagi ketma -ketligi taktlari uchun avval tepadagi summatordan bitni (nuqta - 1) uzatadi va so‘ngra pastki summatordan bitni (nuqta 2) uzatadi. Shunday qilib, har bir kirish ketma - ketlik biti uchun ikkita chiquvchi ketma ketlik biti paydo qilinadi va kodning nisbiy tezligi R=1/2 bo‘ladi.
Yig‘iluvchi kodlarning muhim bir ko‘rsatgichi kodli cheklanishdir va u K ifodasi bilan belgilanadi. Bu ko‘rsatgich siljitish registrida, k bit kodlarning guruhlar sonini ifodalaydi va natijaviy chiqish ketma-ketligini shakllantirishda ishtirok etadi. Keltirilgan misolda K = 3 ga teng.

5.3-rasm. Yig‘iluvchi koderning umumlashgan tashkiliy chizmasi.

Koderning ishlashi natijasida kirishdagi har bir ikkilik simvollari ketma-ketligi chiqishda juft ikkilik ketma ketligiga aylantiriladi. Aylantirilishda kirish ikkilik simvollar va ayni vaqtdagi kodlovchi qurilmalarning holatlari hisobga olinadi. Bunday holatlar 4 ta tashkil etadi: 00;01;10;11.

Agar kirish ketma - ketligi faqat nollardan iborat bo‘lsa, unda chiqish ketma - ketligi ham nollardan iborat bo‘ladi. Agar misol uchun kirish ketma - ketligida bittagina birlik biti bo‘lsa va qolganlari nollardan iborat:... 001 000....bo‘lsa, unda chiqish ketma ketligi qo'yidagi ko‘rinishda ifodalanadi: