Menejmet va marketing

^У -—

Firma

bu korxonadan farqli o’laroq ishlab chiqarish va noishlab chiqarish sohalarida turli-tuman tadbirkorlik faoliyatini bildiradi. Bunday nomni sanoat korxonasi davolash muassasi uchun ham, qurilish tresti va vositachilik tashkiloti uchun ham, savdo va konsullik faoliyati uchun ham, xodimlar tayyorlash va malakasini oshirish, sayyohlik va boshqa tashkilotlar uchun ham nisbatan ishlatish mumkin. 44,

Bozor munosabatlariga o’tish jarayonida butunlay yangi tipdagi firmalar vujudga kelmoqda.

Lizing firmalar
Bunday salohiyati qudratli xo’jalik tizimi etarlicha moliyaviy vositalari bo’lmagan boshqa bir korxonaga mashina-uskunalar va boshqa mulklarni shartnoma asosida muayyan muddatga berib turadi. Muddat tugagandan so’ng ijarachi bu mulkni qoldiq qiymati bo’yicha sotib olish huquqiga ega bo’ladi.

Injiniring

firmalari

Konsating

firmalar

• 
  Ular turli inshoatlar va tuzilmalar loyihalash, qurish, foydalanishga topshirish bilan shug’ullanadilar.
  
• 
  Eksport injiniring firmalari boshqa mamlakatlarga xizmat ko’rsatadi, chet eldagi ilmiy g’oyalar va texnik ishlanmalar bozorida litsen-ziyalar sotadi. Texnik yangiliklarni xorijda jo-riy etadi, murakkab va ulakan loyihalarni amal-ga oshiradi, injiniring bilan birga mashina va uskunalarni eksport qilib, etkazib turadi.
  

Ular ishlab chiqarishning turli muamolari yuzasidan maslahatlar beradilar, loyihalash bilan shug’ullanadilar, xo’jalik yuritishing yangi shakllariga o’tish, boshqaruv tizimlarini takomillashtirish va shunga qxshash faoliyat turlariga ko’maklashadilar.

Bu firmalarni tavakkalchilik firmalari deb ham atashadi. Ular kichik biznesning bir turi bo’lib:

• 
  - ilmiy - muxandislik ishlari;
  
• 
  
  Venchur
  
  firmalari
  - yangi texnika, texnologiya, tovar namunalarini yaratish;
  
• 
  - tijorat ishini tashkil etish usullarini ishlab chiqish va amaliyotga joriy etish;
  
• 
  - yirik firmalar va davlat ijara kontrakti buyurtmalarini bajarish;
  
• 
  -ishlab chiqarishni boshqarish bilan shug’ullanadi.
  

Ular jismoniy va yuridik shaxslarning mulk-larini jalb etish va bu mulklardan jalb ettish va bu mulklardan o’z ehtiyojlari bo’yicha erkin foydalanish masalalari bilan shug’ullanadilar. Bu mulklarga er maydonlari, binolar, mashina uskunalar, pul, qimmatli qog’ozlar kiradi.

Bu xususiy shaxslar va tashkilotlar uchun sir saqlanadigan (ishonchli) xizmatlarni bajaradilar. Ular ishonchli va kil sifatida faoliyat ko’rsatadilar. Trast firmalar shartnoma shartlariga binoan ishonchli va kil sifatida quyidagi xizmatlarni bajaradilar:

• 
  korxona bankrotlikka uchragan paytda mulkni sotish;
  
• 
  nomli aktsiyalardan foydalanish huquqlarini boshqa shaxsga
  

berish;

• 
  moliyaviy mablag’lar, xususiylashtirish cheklari, qimmatli
  

qog’ozlar va hokazolardan foydalanish.

5-Mavzu. Boshqarish usullari

Konstitutsiyamizning 56-moddasida quyidagilar yozilgan: “O’zbekiston Respublikasida qonunda belgilangan tartibda ro’yxatdan o’tkazilgan: