Menejmentga kirish

 
 
Rossiyada boshqaruv fani XX asrning 20-yillaridan boshlab shakllana boshladi. Bu 
davrda mеhnat va boshqaruv muammolariga bagishlangan unlab jurnallar, jumladan 
«boshqaruvni tashkil etish», «mеhnatni tashkil etish», «boshqaruv tеxnikasi», «Xoʻjalik 
va Boshqaruv» kabi oynomalar nashr qilindi, xorijiy ishlab chiqarishni tashkil etish va
boshqaruv boʻyicha moʻtaxassilar asarlari rus tiliga tarjima qilindi. 1921 yilda Markaziy 
mеhnat instituti tashkil etildi. 
Menejment u yoki bu shaklda odamlar guruh boʻlib ishlab yurgan joyda va odatda 
jamiyatning uchta sohasida boʻlgan: 
• siyosiy – guruhlarda tartibni qoʻllash va oʻrnatish zarurligi; 
• iqtisodiy – resurslarni taqsimlash, ishlab chiqarish zarurligi; 
• mudofa – dushmanlardan va yovvoyi hayvonlardan himoya qilish. 
Boshqaruv nazariyasini va amaliyotini rivojini koʻrib chiqqanimizda, bir necha 
taraqqiy davrlarni ajratishimiz mumkin. 
I davr – qadimgi davr 
Boshqaruvning uzun rivojlanish davri 9-7 ming avval eramizdan taxminan XVII 
asrgacha boʻlgan davr menejmentni mustaqil ilm sohasiga ajralishidan oldin, odamzod 
ming-yillar davomida boshqarish tajribasini orttirib kelgan.
Ilk tartib va boshqaruvning eng oddiy shakllari ibtidoiy jamoa bosqichida paydo 
boʻlgan. oʻsha davrda boshqaruv birgalikda, qabilaning hamma a’zolari boshqarishda 
ishtirok etardi. Qabilaning qariyalarini boshqaruvning dastlabki koʻrinishlari deb 
hisoblasak ham boʻladi.
Taxminan eramizdan 9-7 ming yillar oldin yaqin Sharqdagi joylarda ekish 
xoʻjaligidan (ov, hosil yigʻish va boshqalar) yangi hosil olish shakliga oʻtdi (ya’ni ishlab 
chiqarishga). Ishlab chiqarish iqtisodiyotiga oʻtish menejmentni vujudga kelganidan 
dalolat bergan edi.
Qadimgi Misrda davlat xoʻjaligini boshqarish tajribasi orttirildi. Oʻsha davrda etarli 
darajada davlat boshqaruv apparati va hizmatkorlar safi shakllandi.
Boshqaruvga ilk faoliyat turi debt a’rif bergan Sokratdir. (470-399 y eramizdan 
avval). U boshqaruvning turli shakllarini tahlil qildi. Ular asosida boshqaruvning