"menejment va marketing" kafedrasi abduraxmanova komila kabulovna "menejer mehnatini tashkil etishda boshqaruvni

1-rasm. Menejerlar boshqaruv pogʻonalari
10
 
Yuqori pogʻona menejerlari firma istiqbolini belgilash, uning kelajagi uchun 
ahamiyatli chora-tadbirlarni ishlab chiqish bilan shugʻullanadi. Bir soʻz bilan 
aytganda, firma rejasini ishlab chiqadi va uni amalga oshiradi. 
Oʻrta pogʻona menejerlari firma faoliyatining ayrim tomonlarini, chunonchi, 
ishlab chiqarish, tovarlarni sotish, narx belgilash, moliya faoliyati, yangi tovarlarni 
oʻzlashtirish, texnologiyani qoʻllash, mehnatni tashkil etish kabilarni boshqarish 
bilan shugʻullanadi. 
Quyi pogʻona menejerlari quyi boʻgʻinda, masalan, sex, boʻlim, brigada 
doirasida ishni tashkil etish, kunlik, haftalik, oylik ish topshiriqlarining 
bajarilishini boshqarib boradi. 
Iqtisodiy aloqalar murakkablashgan sari menejer xizmatiga talab oshadi, oʻz 
ishining ustasi boʻlgan maxsus ijtimoiy toifa - menejerlar toifasi paydo boʻldiki, 
uning alohida ijtimoiy maqomi bor. Menejer gʻoyat murakkab, oʻta masʼuliyatli ish 
bilan shugʻullanishi, firmaning hayot-mamotiga javobgar boʻlganligi uchun ham 
yollanib ishlovchilar orasida eng katta xizmat haqi oladi. 
Menejerning mahorati
 
har bir kishidan keng malaka sohibi bo‘lishini taqozo 
etadi. Ayrim tadqiqotchilar, tashkilotlar yoki bo‘linmalar rahbarlari esa, zarur 
malaka va mahoratlarning uzundan uzoq ro‘yxatini tuzib chiqishgan, ammo biz 
ularni uch turkumga birlashtiramiz. Bular konseptual, insoniy va texnik turkumlar.
Ularning zaruriylik darajasi menejerning xizmat zinasidagi holatiga bog‘liq 
bo‘ladi, ammo samarador rahbar unga bog‘lanib qolmay, malakaning asosiy 
10
E.G`.Nabiyev, S.B.G`oyipnazarov, N.E.Alimxodjayeva ―Menejment. marketing‖ Darslik T.:TMI 2019-yil 535-bet 
yuqori pogʻona
menejerlari. 
Oʻrta pogʻona menejerlari. 
Quyi pogʻona menejerlari 

---

10 
turkumi majmuasiga mustaqil ega bo‘lishi kerak. 
Mutlaqo o‗xshash kishilar bo‗lmagani kabi vazifalar ko‗pligi sababli 
mutlaqo bir xil boshqaruv uslubi ham bo‗lmaydi. Rahbar faqat o‗ziga xos 
xususiyat va sifatlar vositasida faqat o‗ziga xos uslubda ish yuritadi. Bu ma‗noda 
uslub rahbarni shaxs sifatidagi xususiyatlarini, balki faoliyati xususiyatlarini 
ifodalaydi. Kishilarni boshqarar ekan, rahbar jamoaning yakuniy maqsadini ko‗ra 
biladi va uni shu maqsad sari yo‗naltiradi. Rahbar ishning mohiyatiga tushungan 
va uni chuqur o‗rgangan holda mutaxassislar faoliyatini mohirona birlashtirish va 
yo‗naltirishi kerak.
11
Boshqaruv funksiyalarini bajarishda va jamoat ishlab 
chiqarishida zamonaviy menejer bir necha toifalarga bo‘linadi.