Menejment nazariyasi

7-bob.  MENEJMENT  USULLARI
7.1.  M enejm entning  iqtisodiy  usullari
7.2.  M enejm entning  tashkiliy-farmoyish  usuli
7.3.  M enejm entning  ijtimoiy-psixologik  usullari
M enejm ent  usullarini  iqtisodiyotning  m a ’lum   aniq  sohalarida 
am al  q ilish n in g   turli  yo'llari  orasidagi  u m u m iy   hodisa  sifatida 
ajratish  m um kin.  M asalan,  m enejm ent  darajalari  bo'yicha  menej­
m ent  usullari  (davlat  sektorini  boshqarish  usullari,  sex,  korxona, 
b irla s h m a ,  m in ta q a n i  bosh q arish   u s u lla r i)  yoki  ta rm o q la rn i 
boshqarish  usullari  (sanoat,  transport,  qishloq  xo'jaligini  boshqa­
rish  usullari)  haqida  so‘z  yuritish  m u m k in .  S h uningd e k,  turli 
subyektlar  tom onidan  qo'llaniladigan  m enejm ent  usullarini  ajratib 
ko'rsatish  m um kin.  D avlat  boshqaruvi  usullari  jam oat  tashkilot- 
larini  boshqarish  usullari  yoki  iqtisodiyotning  ayrim   sohalarida 
qo'llaniladigan  m enejm ent  usullari  (ishlab  chiqarishni,  moliyaviy 
sohani,  fan  va  maorifni  boshqarish  usullari)ni  ham   ko'zda  tutish 
lozim .
Boshqaruv  tashkilotlari  tizimi  bilan  turli-tumanligi  bu  tashkilot­
lar  faoliyati  usullarini  ajratish  uchun  asos  bo'lib  xizmat  qiladi.  Bu 
yerda  so‘z  vazirliklar,  assotsatsiyalar,  aksiyadorlik  jam iyati,  dav­
lat  qo'm italarini  boshqarish  usullari  haqida  bormoqda.
Va  nihoyat,  turli  turkum g a  kiruvchi  ishlovchilar  boshqaruv 
faoliyatida  menejerlar,  direktorlar,  bo'lim lar  boshliqlari  tom oni­
dan  qo'llaniladigan  m enejm ent  usullarini  ajratib  ko'rsatish  m um ­
kin.
Dem ak,  menejment  nazariyasi  va  amaliyotida  turli  menejment 
usullari  mavjuddir.  Ular  menejment  usullarining  har  bir  guruhi  o'z 
xususiyatlariga  ega  bo'lgan  tizim ni  tashkil  etgan.
M illiy  xo'jalikni  boshqarishda  quyidagi  usullardan  foydalanila- 
di:  iqtisodiy,  tashkiliy,  ijtim oiy,  psixologik  va  huquqiy.  M enej­
m entning  bu  usullari  o'zaro  uzviy  bog'liqdir,  shu  sababli  ularning 
birortasiga  ortiqcha  aham iyat  berish  butun  ishlab  chiqarishning 
m e’yorda  borishi  buzilishiga  olib  keladi.

---