Менежмент” фанидан маърузалар матни

6.3. Менежернинг услуби ва имиджи

Бошқарув услуби- бу раҳбар томонидан фойдаланиладиган масалаларни ечишни энг характерли ва барқарор усулларининг мажмуаси, унинг қўл остидагиларга нисбатан ҳулқининг одатлари. Бошқарув услуби жамоа ва умуман корхона(ташкилот) фаолиятининг самарадорлигига катта таъсир кўрсатади. Ҳақиқий шароитлардаги бошқарувнинг аниқ услуби объектив ва субъектив характердаги қуйдаги омилларни белгилаб беради:

• 
  жамоанинг вазифалари ва хизматлари;
  
• 
  жамоанинг иш шароитлари;
  
• 
  жамоанинг ўлчамлари ва тузилиши;
  
• 
  раҳбарнинг шахсий сифатлари ва тажрибаси;
  
• 
  менежернинг касбий маҳорати;
  
• 
  меҳнат жамоаси аъзоларининг касбий тайёргарлик даражаси ва онглилиги;
  
• 
  меҳнат жамоасининг пишиб етилганлиги ва бирлашганлиги даражаси ва бошқалар.
  

Раҳбарлик услубларининг кенглиги тўлиқ демократиядан то мутлоқ автократиягача ёйилиб кетади. Руҳшунослар ва социологлар томонидан ўтказилган раҳбарларнинг ҳар хил турлари ва улар фаолияти самара- дорлигининг тадқиқотлари раҳбарликнинг учта энг кўп учрайдиган услублар: авторитар ёки автократик, демократик ва либерални ажратишга имкон берган, аммо амалда мутлоқ у ёки бу услубга риоя қилувчи раҳбарлар камроқ учрайдилар.
Раҳбарнинг ҳар бир услуби асосий аломатлари 5.2. жадвалда берилган.
Авторитар услубдан фойдаланишда автократ раҳбар эътирозларга тоқат қилаолмайди. У қўли остидагиларга камроқ ахборотларни беради. Ҳеч кимга ишонмайди ва ҳеч кимга ўзининг ниятларини маълум қилмайди. У ўз ҳаракатлари йўналишини тез ўзгартиради. Қўли остидагилар билан илтифотсиз, шошилинч қарорларга мойил. Унда, фикрларини пайқаб олишни биладиганлар энг яхши ходимлар ҳисобланадилар . Қўли остидагилар барча саволлар билан “бошлиқ” олдига чопадилар. Автократ раҳбарни олдиндан билиб бўлмайди. Ҳеч ким у ёки бу ҳодисага у қандай жавоб қайтаришини очиқ–ойдин билмайди.
Раҳбарларнинг бундай услубида кўпинча низолар чиқади. Автократнинг барча масалаларда шахсий омилкорлигига даъволари тартибсизликни келтириб чиқади ва ишнинг самарадорлигини пасайтиради.
Либерал услуб ташаббуссизлик, меҳнат жараёнига аралашмаслик билан таърифланади. Либерал раҳбар орқали юқори раҳбарият кўрсатмалари