Меҳнат муҳофазаси. Техника ҳавфсизлиги ва санитария гигиена қоидалари

10-мавзу Котлет массаси қиймаси гўшт таомларини тайёрлаш технологияси.
Котлет тайёрлаш усуллари жуда кўп. Бироқ, улар сувли ва мазали чиқиши учун албатта синалган йўлдан борган маъқул. Қуйида уйда пишириш осон бўлган котлеталар.
КOТЛЕТА ТАЙЁРЛАШ УЧУН КЕРАКЛИ МАСАЛЛИҚЛАР
1 кг гўшт – турли нисбатда қўй ва мол гўштини аралаштириш мумкин;
2 бош пиёз;
1 та туҳум;
Кеча пиширилган 2та буҳанка нон (фақат мағзи керак бўлади);
1 чой қошиқ туз;
1/3 қисм майдаланган мурч;
Қовуриш учун ўсимлик ёғи (5-6 ош қошиқ);
Белаб олиш учун ун.
ПИШИРИШ КЕТМА-КЕТЛИГИ

1. 
   Нон мағзини ушатиб, идишга солиш, устидан ярим стакан сув қўшиб, 5 дақиқага ивиш учун қолдириш керак. Нон сувни яҳши шимиб олиши керак.
   
2. 
   Пиёз яҳшилаб майдалаб олинади.
   
3. 
   Гўшт гўштқиймалагичнинг йирик панжараси орқали чиқариб олинади.
   
4. 
   Қиймага нон мағзи (суви билан бирга), битта туҳум, майдаланган пиёз қўшилади. Туз (1 кг гўшт учун 1 чой қошиқ) ва мурч солинади.
   
5. 
   Барча масаллиқлар яҳшилаб аралаштирилади, сўнг қиймани “пишиқ” қилиб олиш керак бўлади. Бунинг учун сувда намлаб олинга қўл билан қиймадан котлет катталигидаги бўлак ажратиб олиниб, 20 см ўзоқликдан идишга қайтариб зарб (меъёрда) билан отилади. Шу тариқа 10 дақиқа давом этилади. Бу усулда тайёрланган котлеталар қовуриш давомида уваланиб кетмайди ва сувли бўлиб пишади.
   
6. 
   Қийма 10-15 дақиқага дам олишга қолдирилади. Бу вақт давомида гўшт бўлакчалари пиёз шарбати, мурч ва тузни ўзига шимиб олади.
   
7. 
   Нам қўллар билан қиймадан котлет шакллантирилади. У хаддан ортиқ қалин бўлмаслиги керак, акс ҳолда ичи пишиб улгурмай, усти куя бошлайди. 1,5 см қалинлик энг яҳши танлов бўлади. Тайёр бўлган қийма бўлакчалари унга белаб олинади.
   
8. 
   Котлеталар яҳши қизиган товада қовурилади. Чунки бу вақтда юқори ҳарорат туфайли қийма юзасида қобиқ ҳосил бўлади ва у ички суюқликни сақлаб қолади. Агар това яҳши қиздирилмаса, котлетлар товага ёпишиб қолиши ва у шу туфайли уваланиб кетиши мумкин.
   
9. 
   Тованинг қопқоғини ёпмаган ҳолда котлетанинг ҳар бир томони 3 дақиқадан қовуриб олинади. Сўнг, олов бироз пасайтирилади ва ҳар бир томони яна 3 дақиқадан қовурилади. Шундан сўнг, якуний тайёр бўлгунча ўрта оловда тованинг қопқоғини ёпган ҳолда пиширишда давом этилади.
   
10. 
    Дастурҳонга қовурилган картошка ва тузламалар билан тортиқ қилинади. Гўштли таомлар учун мўлжалланган соуслар хам мос келади. Ёқимли иштаха!
    

КOТЛЕТА ПИШИРИШНИНГ БАЪЗИ СИРЛАРИ
Котлетада асосий рол нон мағзига тўғри келади. Агар нон кам солинса, гўшт қаттиқ ва бемаза бўлиб чиқади. Шунингдек, нон янги бўлмаслиги хам эътиборга олиниши керак. Идеал вариантда у тезда ушаладиган бўлиши талаб етилади. Янги нон эса чўзилувчан бўлади.
Таом сувли бўлиб чиқиши учун гўштни ўзингиз қиймалагичдан чиқарганингиз маъқул. Бунда гўштнинг бир қисми ёғли бўлиши мухим. Агар лахм бўлса, бир бўлак чарви қўшиб юбориш хам мумкин. Ёғ пишириш давомида эриб, гўштга юмшоқлик беради. Пиёзни қиймага айнан майда қилиб тўғраб солиш керак, кўпчилик бунда уни гўшт билан бирга қиймалагичдан чиқариб юборади. Бу ҳолда у ўз аромати ва сувлилигини йўқотади. Қийма қовуриш давомида бўлакланиб кетмаслиги учун уни яҳшилаб уриб олиш мухим босқич саналади. Уни чеклаб ўтиш тавися этилмайди.