Mehnat vazirligi respublika aholi bandligi va mehnatni muhofaza qilish ilmiy markazi

 
Binoning konstruktiv xarakteristikalari 
 
I 
 
Tabiiy  yoki  sun’iy    toshli  maternallardan,  beton  yoki  temirbetondan 
foydalanib  tayyorlangan  tunikasimon  va  plitali    yonmaidigan 
materiallardan   qurilgan ko‘tarish va to‘sish konstruksiyali binolar 
II 
Oldingideq 
bino 
yopmalarida 
himoyalanmagan 
metall 
konstruksiyalardan foydalanish mumkin. 
III 
 
Tabiiy  yoki  sun’iy   toshli   materiallardan,  beton  yoki  temirbetondan 
qurilgan ko‘tarish va to‘sish konstruksiyali binolar. YOpilmalarda suvoq   
yoki      qiyin      yonuvchi     tunikasimon,     xamda            plitali      materiallar 
bilan        himoyalangan        yog‘och        konstruksiyalardan        foydalanish    
mumkin.  YOpilma      elementlariga      olovbardoshlik      chegaralari      va   
olov      tarqalish  chegaralari        bo‘yicha      talablar      qo‘yilmaydi,        shu   
bilan      birga      yog‘ochli  ustyopma      elementlari  olovga  qarshi  ishlov 
beriladi. 

---

 244 
 
 
IPa 
 
Sinchli  (Karkasli)  konstruktiv  sxemali  binolar.  Sinch  elemetlari 
himoyalanmagan 
 
po‘lat 
 
konstruksiyalardir. 
 
To‘suvchi     
konstruksiyalar  -profillangan    po‘lat  listlardan    yoki    boshqa      qiyin  
yonadigan himoyali yonmaydigan materiallardan iboratdir. 
IPb 
 
Asosan karkas konstruktivsxemali bir qavatli binolar. Karkas elementlari 
-  olov    tarqalish  chegarasi      talablarini      bajaradigan  olovbardoshlikga  
qarshi    ishlov  berilgan  butun  yoki  kleylangan  yog‘ochlardan  iboratdir. 
To‘suvchi konstruksiyalar - yog‘och yoki uning asosidagi panellar yoki 
ularning      yig‘malaridan  bajariladi.  YO
G
‘
OCH 
va  yonuvchi 
materiallardan 
iborat 
to‘suvchi  konstruksiyalar,  olov  tarqalish 
chegaralari    talablariga javob beradigan olovga qarshi himoya ishlovlari 
berilishi zarur. 
IV 
 
Olovga  va   yuqori haroratlarga  qarshi  suvoq yoki  boshqa list yoki 
plitali   materiallar bilan ximoyalangan  butun   yoki   kleylangan   va 
boshqa yonuvchi yoki qiyin yonuvchi materiallardan iborat    ko‘tarish 
va  to‘sish  konstruksiyali    binolar.    YOpilma    elementlariga  
olovbardoshlik  chegaralari  va  olov  tarqalish  chegaralari  bo‘yicha 
talablar  qo‘yilmaydi,  shu    bilan    birga    yog‘ochli    ustyopma 
elementlariga olovga  qarshi  ishlov beriladi. 
IVa 
 
Asosan  karkas konstruktiv     sxemali     birqavatli   binolar.   Karkas 
elementlari - ximoyalanmagan   po‘lat       konstruksiyalardan   iborat. 
To‘suvchi konstrukiiyalar - profillangan  po‘lat listlardan yoki boshqa 
qiyin yonadigan ximoyali yonmaydigan materiallardan iboratdir. 
V 
 
Olovbardoshlik  va  olov  tarqalish  chegaralari  bo‘yicha  talablar 
qo‘yilmagan   ko‘taruvchi va to‘suvchi konstruksiyali binolar. 
 
Asosiy,  yong‘inga  qarshi  to‘siq  turlari  va  ularning  eng  kichik  olovbardoshlik 
chegaralari 9.5- jadvada keltirilgan. 
 
YOng‘inga qarshi to‘siq turlari va olovbardoshlik chegaralari 
9.5- jadval 
YOnringa kartin tusnklar 
 
 
YOng‘inga qarshi 
tusiq  turlari  yoki   
ularning 
elementlari 
 
YOng‘inga charshi 
Tusitslarnnng 
eng 
kichik 
Olovbardoshlik 
chegaralari  va  ularning 
elementlari soat 
YOng‘inga   qarshi devorlar 
 
YOnringa 
 
 
qarshi 
tusiklar 
(peregorodki) 
 
YOng‘inga   qarshi yopmalar 
 
  1 
  2 
1 
2 
1 
2 
3 
. 
2.5 
0,75 
0,75 
0,25 
2,51 
0,75 

---

 245 
 
 
YOng‘inga      qarshi      eshnk  va 
derazalar 
 
YOng‘inga      qarshi  darvozalar, 
lyuklar, klapanlar 
 
Tambur-shlyuzlar 
SHlyuz elementlari: 
yong‘inga   qarshi tusiqlar 
yong‘inga   qarshi yopmalar 
yong‘inga   qarshi eshiklar 
YOng‘inga   qarshi zonalar 
YOng‘inga  qarshi zona elementlari: 
zona 
xonalarini 
ajratuvchi 
yong‘inga   qarshi devorlar 
zona 
ichkarisidagi 
yong‘inga   
qarshi to‘siqlar kolonnalar 
yong‘inga   qarshi yopmalar 
yopmalar elementlari 
tashqi devorlar 
YOng‘inga qarshi   zonalar 
YOng‘inga 
qarshi 
zonalar  
elementlari: 
yopmalar elementlari 
tashqi devorlar 
kolonnalar grebni diafragmalar 
1 
2 
3 
I 
2 
 
 
1 
3 
2 
I 
 
2 
2 
- 
3 
 
 
2 
 
- 
- 
- 
- 
- 
 
1,2 
0,6 
0,25 
1.2 
0,6 
 
0,75 
0,75 
0,6 
- 
 
0.75 
0,25 
2.5 
0,75 
0,75 
0,75 
- 
 
0,76 
0,76 
DG5 
0,75 
chegaralanmaydi 
 
 
     
 Loyihalashda nafaqat konstruksiyalarni balki elektr tarmoqlari, kabellar, issiq va 
sovuq  suv  uskunalari,  hamda  kuchsiz  tokli  apparatlar  tarmog‘ini  olovbardoshligi 
ta’minlanadi. 
     Demak  imoratlarni  olovbardoshligi  asosan  loyihalash  jarayonida  va  qurilish 
hamda foydalanish davrida ta’minlanadi va saqlanadi.