Mehnat va kasb ta`limini o`qitish shakllari

) o`qitishni frontal tashkil kilish – bunda siniftagi barcha o`quvchilarning bajarayotgan buyimlari bir xildadir. Lekin ma`lumki o`quvchining ish tempi xar xildir shuning uchun darsni frontal tashkil kilinadi. Mexnat vazifasigi ( trudovoe zadanie) kiruvchi xar turli operatsiyalarini o`quvchilar bajaraetganini kuramiz. Muximi shundaki ukituvchi utaetgan darsni butun sinif uchun tushuntiradi. Bu esa ukitishni birinchi etaplarida (4; 5) bilim va malakalar xosil kilishda juda yaxshi natiyjalar beradi.
B) O`qitishni zveno shaklda tashkil kilish. Bunda sinif 3-5 tadan zvenolarga bulinadi va xar biriga aloxida mexnat vazifalari beriladi. Uz navbatida zveno a`zolarini xam ayrim –ayrim ish operatsiyalarini uzora kelishib bajaradilar. Darisni bunday tashkil kilishda o`qituvchi ukuv materiallari eki bajariladigan ish ob`ektini xamma uchun tushuntira olmaydi, balkiy xar bir zveno bilan aloxida - aloxida ishlaydi. O`quvchilar ma`lum darajada bilim, malaka bilan kurallangan bulganlaridagina bu formadan foydalansa buladi.
V) Yakka –yakka ukitish shakli.
Buning mazmuni shundaki xar bir ukuvchi yaki kupchilik ukuvchi uchun ma`lum vakt ichida bajariladigan individual vazifalar beriladi. Misol uchun : 8 sinifda individual zachet ishlari berish mumkin.
G) O`qitishning aralash shakli. Ayrim o`qituvchilar amaliyotida o`quvchilarning ishlarini tashkil kilishning aralash shaklini xam uchratish mumkin. Masalan: Bitta zvenodan tashqari kolgan o`quvchilar frontal ishlashi o`qitishning u yoki bu shaklini qo`llash, o`qitish mazmunidan, o`quvchilarni bilim va malaka me`eridan xamda o`qitish metodlarini kaysi biridan foydolanishimizga boglik. O`qitishni birinchi etaplarida o`qitishning frontal tashkil kilish, undan keyin zveno formalari, ukuvchilar ma`lum taergarlik olganlaridan sung yakka-yakka o`qitish shakllaridan foydolanish maksadga muvofikdir.