Мазкур ўқув-услубий мажмуа Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 019 йил октябрда тасдиқланган ўқув режа ва дастур

3. Таълим ва кадрларни касбий тайёрлаш сифатига таъсир этувчи 
омиллар 
Таълим ижтимоий ҳаётнинг муҳим соҳаси ҳисобланади. Айнан таълим 
жамиятнинг интеллектуал, маданий, маънавий ҳолатини шакллантиради. 
Таълимнинг мазмун-моҳияти ва унинг йўналтирилганлигини таълим 
стандартлари ва дастурларида акс эттирилади. Таълим сифатини англашга 
бўлган ёндашувларни қуйидаги кетма-кетликда акс эттириш мумкин:
-Билим ташувчи
-Билим етказувчи
-Билим олувчи
-Билимни услубий етказишнинг қабул қилинувчанлиги
-Билимнинг фундаменталлиги
-
Олинган билимларнинг талабчанлиги
-
Янги билимларни олиш
Таълим сифати, аввало, таълим олувчига турли методикалар ёрдамида 
билимни етказувчи (профессор-ўқитувчилар таркиби)нинг сифати билан 
аниқланади.
Олинган билимларнинг фундаменталлигига боғлиқ ҳолда билим 
олувчи қуйидагиларга эришиши мумкин
:
-
ўқишга кириш имтиҳонлари бўйича танловларда ғолиб бўлиши;
-
ишга жойлашиш борасидаги танловлардан муваффақиятли ўтиши;
-
ўқув жараёнининг олдинги босқичларида ўрганилган базавий фанлар 
билимларига асосланадиган фанларни бир мунча муваффақиятли 
ўзлаштиришлари.

---

44 
Охирги йилларда иқтисодиётнинг турли тармоқ ва хизмат кўрсатиш 
соҳаларида фаолият юритувчи компаниялар амалиётида қўлланилаётган 
“сифатни умумий бошқариш”(TQM) концепцияси асосида олий таълим 
тизимида сифат менежменти тизимини яратишга қаратилган қатор ишлар ва 
лойиҳалар бажарилмоқда. TQM методологияси якуний истеъмолчининг 
хоҳишларини қондиришга йўналтирилган ҳолда ташкилот маданияти ва 
умумий бошқарувни яратишга мўлжалланган.
Кўпчилик хорижий ва ватанимиз тадқиқотчилари сифат менежментини 
TQM(total quality management 
– умум ёки бутун қамраб олувчи тотал сифат 
бошқаруви) методологиясини жорий этиш билан боғлашларига қарамасдан, 
амалиётнинг кўрсатишича, сифатни бошқариш усуллари ва моделларининг 
аниқ йиғиндиси ташкилотнинг тармоққа тааллуқлигига, унинг кўламига, 
тузилишига ва қатор бошқа омилларга боғлиқ. Фақатгина ушбу ҳолатларни 
эътиборга олган тарздагина сифатни бошқариш механизмининг самарали 
фаолият юритишига эришиш мумкин.
Ахборот жамиятига ўтиш шароитида таълимда сифат менежменти муҳим 
рол ўйнаган ҳолда бу иккита ҳолат билан боғлиқ.