Maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti filologiya fakulteti oʻzbek tilshunosligi kafedrasi

81-mashq. Matndagi kishilik olmoshlarini aniqlab, ularning yozilishi, kelishiklar bilan turlanishini, qaysi so’z o’rnida kelayotganini tushuntiring.

6. 
   Men sport bilan shug’ullanaman. Sport mening yanada baquvvat, dovyurak bo’lishimga yordam beryapti.
   
7. 
   Ter to’kib sochsang urug’, yer seni qo’ymas quruq. (Maqol)
   
8. 
   Sizda, sizning yurishingizda, safda turishingizda ozod o’lkamizning ko’rki ko’rinib tursin.
   
9. 
   O’qishda sizga muvaffaqiyatlar tilayman, aziz o’quvchilar!
   
10. 
    Siz bilan men bo’lsak, qattiq nonni ham yeyaveramiz. (A.Q.)
    
11. 
    Siz biroz dam oling. (A.Q.)
    

82-mashq. Matnda kelgan o’zlik olmoshlarini topib, ularni egalik qo’shimchasini olgan ot bilan bog’langandagi ifodalayotgan ma’nolari, tanho ishlatilganda egalik qo’shimchalarini olib uchala shaxsni ifodalashiga va turlanishiga izoh bering.

6. 
   Til bilan birovning aybini aytish oson, o’z tili bilan o’z aybini aytadiganlar juda kam. (Cho’lpon)
   
7. 
   Uning o’zi yosh, lekin ziyrak bola.
   
8. 
   Bu suratni o’zim chizdim.
   
9. 
   O’zingiz ham o’tiring. (A Q..)
   
10. 
    Nima yozganimni men o’zim sizga tushuntiraman. (O.)
    
11. 
    O’zi shirin, tukligina, mazasi ham totligina. (Topishmoq, shaftoli)
    
12. 
    Kishining hurmati o’z qo’lida. (Maqol)
    
13. 
    O’z oshim - g’avg’osiz boshim. (Maqol)
    

83-mashq. Matndagi ko’rsatish olmoshlarini o’zi bog’lanib kelayotgan so’z bilan birgalikda olib, ifodalayotgan ma’nosini tushuntiring.
Men ana shu gullarga suv quyayotgan edim. (H.N.)
Bunday chiroyli mashinani birinchi marta ko’rishim.
Mana shu asboblarni boshingga qo’yib, xushyorroq bo’lib yotasan. (G’.G’.)
Mana bularni ko’tarib sen oldinroq boraver.
Shu qishloqda tug’ildim. Shu yerda o’sdim, unib. (Z.)
Bu ovoz unga juda tanish tuyuldi.