Maxsus pedagogika

Amaliy  uslublar
Malaka va ko‘nikmalami shakllantirish va mustahkamlash jarayoni bilan 
bog‘liq  bo‘lgan  uslublar  o‘qitishning  amaliy  uslublari  hisoblanadi.
Amaliy uslublar sinfda o‘rganilgan materialni chuqur tushunib yetishga, 
ko‘nikma va malakalar hosil qilishga imkoniyat yaratadi. Amaliy uslublami 
qo‘llashda o ‘quvchilar faoliyatining o ‘zi bilim manbai hisoblanadi.  Bunday 
usullarga  og‘zaki  va  yozma  mashqlar,  laboratoriya  ishlari,  ustaxonada  va 
maktab  yer  maydonida  ishlash  kiradi.
Turli mashqlami bajarish o‘tilgan materialni takrorlashga ko‘maklashadi. 
Ona tili  va matematika dasturlarida  ishga oid  xat yozish,  tortish,  o ‘lchash, 
nolga oid turli hisoblashlar va hokazo mashqlar ko‘zda tutilgan.  Bu mashqlar 
bilim  va  malakalaming  birmuncha  ongli  va  mustahkam  o‘zlashtirilishini 
ta ’minlaydi.
Amaliy  ishlar  —  o‘quvchilaming  tarqatma  didaktik  material  bilan  turli 
narsalar  yasash,  rasm  solish  va  hokazo  faoliyatidan  iboratdir.  Amaliy  ish 
usuli  ko‘nikm alarni  mustahkam lashda  va  turli  asboblar  (chizg‘ich, 
transportyor,  tarozi  va  hokazo)  bilan  o ‘lchash  malakalarini  vujudga 
keltirishda,  uzunlik,  sath,  hajmlami o ‘lchash uchun o ‘lchovlar tayyorlashda 
keng  qo‘llanilishi  mumkin.
Laboratoriya  — amaliy ishlar mazmuniga  qarab  bir necha xilda tashkil 
qilinishi  mumkin.  Ba’zi  hollarda  keng  ko‘lamli  laboratoriya  — amaliy ishni 
butun sinf bilan uyushtirish mumkin: bunda hamma o‘quvchilar murakkabligi 
va  mustaqil  bajarilish  darajasi  bir xil  yoki  yaqin  bo‘lgan  ishlarni  bajaradilar 
(masalan,  buyum,  shakllaming  uzunligini  o‘lchash,  kesmalami  chizish, 
sath va hajmlami o‘lchash). Boshqa hollarda bunday qilish mumkin bo‘lmaydi 
va sinf o‘quvchilarini guruhlarga boiishga to‘g‘ri  keladi.  Masalan,  bolalarni 
tortish, ayrim sathni hisoblash ustida olib boriladigan ishlarga o‘rgatishda bir 
guruhdagi  bolalar  sinfning  sathini  hisoblasalar,  boshqalari  koridoming 
sathini,  uchinchilari  sport  zalining  sathini  hisoblaydilar  va  hokazo.