Maxsus pedagogika

Yordamchi  maktab  o ‘quvchilarini  o ‘rganish  ularga  individual 
yondashishning  zarur sharoitidir. 
Yordamchi maktabda o ‘quvchi laming 
ularga  ta ’lim -tarbiya  berish jarayoni  har  qaysi  o ‘quvchiga  individual 
yondashishga  erishish  m aqsadida  o ‘tkazilishi  lozim .  Y ordam chi
Yordamchi  maktabda  o‘quvchilami  o‘rganish  vazifalari
194

---

m aktabda  bir  sinfda  yoshiga  ko‘ra  (7—10  yoshli),  tashxisiga  ko'ra, 
turli  darajadagi  oligofreniya  (yengil,  o ‘rta,  og‘irroq),  o ‘z  xarakteriga, 
qiziqishi  va  mayliga  ko‘ra  har xil  (sustkash,  uquvsiz),  b a’zi  o ‘quvchilar 
jasur va shijoatkor, boshqa birlari esa uyatchan va tortinchoq b o ‘lishadi. 
Xullas, sinf bir-biriga o ‘xshamagan, turli xususiyatdagi bolalardan tashkil 
topgan  bir  guruhdir.
Sinfda tashqi  ko‘rinishi bir xil bo‘lgan ham da har xil tashxisi bo'lgan 
bolalar  ham  uchrab  turadi  (daun  tashxisi  bo ‘lgan  bolalar).
Yordamchi  maktabning  har  bir  o ‘quvchisi  o ‘ziga  xos,  boshqalarga 
o ‘xshamaydigan  xususiyatga ega bo‘ladi.
Odatda yordamchi  maktab oligofrenopedagogi o ‘quvchilarga yagona 
tarbiyaviy  vazifalar  qo‘yadi  va  hal  etadi.  Masalan,  yordamchi  maktab 
o'quvchilariga  to ‘g ‘riso‘z  bo'lishga,  bir  tanu jo n   bo‘lib  inoq  bo‘lishga, 
haqqoniylikka,  mehnatsevarlikka  o'rgatishga  harakat  qiladi.  Ammo  bu 
vazifalami  hal  etish  yoMlari,  vosita  va  uslublari  yordamchi  maktab 
o ‘quvchilarining individual xususiyatlariga qarab turlicha bo‘lishi  mumkin. 
Ularning  b a’zilarini  o ‘z  vaqtida  rag‘batlantirish,  ba’zilariga  buyurish, 
xulq-atvor  qoidalarini  buzgan  o ‘quvchiIarni  jazolash  lozim  bo'ladi. 
Binobarin, yordamchi maktab o'quvchilariga to 'g ‘ri  tarbiya berish uchun 
tarbiya  jarayonida  ularga  individual  yondashishni  amalga  oshirmoq 
lozim ligini  un utm aslik  kerak.  Y ordam chi  m aktab  o ‘quvchilarini 
bilmasdan turib,  faqat  muvaffaqiyatlarga  umid qilmasdan,  ko‘r-ko‘rona 
ishlash  mumkin  emas.  Yordamchi  maktabda  oligofrenopedagog  o ‘z 
o ‘quvchilarini  bilmasa,  u  o ‘quvchilarga  yondashishda  korreksion- 
pedagogik ta ’sir ko‘rsatish  usullarini tanlashda katta xatolarga yo‘l qo‘yishi 
m umkin.
Yordamchi  maktabda  individual  yondashishning  amalga  oshirilishi 
korreksion  ta ’lim -tarbiya  berish  tam oyillaridan  biridir.  Bu  tamoyil 
yordam chi  maktabda  oligofrenopedagoglarning  o ‘quv-tarbiyaviy  ish 
tajribalarida  yordamchi  maktab  o'quvchilarini  milliy  mafkuraviy  ruhda 
tarbiyalashda nogiron, alohida yordamga muhtoj  bolalarni sevish, hurmat 
qilishning namoyon bo‘lishi,  ularnning korreksion rivojlanishida kundalik 
g‘amxo‘rlik  qilish  asosida  keng  qo'llaniladi.