Maxsus jismoniy tayyorgarlik Jismoniy qobiliyatlarni rivojlantirish uslubiyati

Jismoniy qobiliyatlarni rivojlantirish uslubiyati


Koordinatsiya - bu ishga faqat kerakli mushaklarni zarur tezlik va kuch bilan jalb etgan holda mushak faoliyatinii maqsadga muvofiq holda tashkil eta bilish qobiliyati. Koordinatsiya mezoni harakatlami zamon (vaqt), makon va mushak harakatlari parametrlariga ko'ra aniq bajarishdan iboratdir.
Chaqqonlik - bu yangi harakatlarni tezda o'zlashtirish va harakat faoliyatini vaziyat talablariga binpan o'zgartirish qobi-liyatidir. Chaqqonlik yangi harakatlarni o'zmshtirish yoki harakat­larni qayta qurish uchun kerak bo'lgan vaqt bilan o'lchanadi.
Koordinatsiya va chaqqonlikni rivojlantirish vositalari:

• 
  Mushaklarni bo'shashtirishga qaratilgan mashqlar;
  
• 
  Reaktsiya tezligiga qaratilgan mashqlar;
  
• 
  Tananing turli qismlari bilan amalga oshiriladigan hara­katlarni muvofiqlashtirishga qaratilgan mashqlar;
  
• 
  Harakatlarni zamon, makon va kuch parametrlari bo'yicha aniq bajarishga qaratilgan mashqlar.
  
• 
  Buyumlar bilan bajariladigan mashqlar;
  
• 
  Akrobatik mashqlar;
  

• G'ayrioddiy harakatlar bilan boyitilgan o'yinlar.
Koordinatsiya va chaqqonlikni rivojlantirish uslublari:
• Takroriy;

• 
  O'zgaruvchan;
  
• 
  G'ayrioddiy boshlang'ich holatidan;
  
• 
  Oynadagi aksga qarab bajariladigan;
  
• 
  O'yinli va musobaqali.
  

Egiluvchanlik - bu harakatni katta amplituda bilan bajarish qobiliyatidir. Faol va sust egiluvchanlik farqlanadi. Faol egiluv­chanlik mushak bo'g'inlari orqali o'tadigan zo'riqishlar hisobiga, sust egiluvchanlik esa tashqi kuchlarni jalb qilish orqali amalga oshiriladi.
Egiluvchanlik qo'yidagi omillarga bog'liq bo'ladi:

• 
  Bo'g'inlarning tuzilishi, ularning shakli va o'lchamiga;
  
• 
  Paylar va mushaklarning uzunligi va elastikligiga;
  
• 
  Mushak tonusini boshqaruvchi nerv markazlarining funksional holatiga;
  
• 
  Muhit haroratiga - qanchalik yuqori bo'lsa, shuncha yaxshi;
  

• 
  Running qaysi vaqti ekanligiga, raasalan ertalab egiluv­chanlik past bo'lishi kuzatiladi; Toliqish darajasiga - bunda passiv (sust) egiluvchanlik yaxshilanib, faol egiluvchanlik yomonlashadi;
  
• 
  Irsiyatga, jins va yoshga - bolalar va ayollar egiluvchanroq bo'ladilar.