Mavzu: Valent bog`lar va malekular orbitalar nazariyalar o`rtasidagi o`zaro farqlar Reja

Kimyoda qo’llaniladigan hisoblash majmualari
Ta’kidlab o’tilganidek, informasion texnologiyalar rivojlanishi bilan kimyoda ishlatiladigan programma majmualari sifat va miqdor jihatdan rivojlandi va rivojlanmoqda. Ularning asosiy turlari www.freechemical.info internet sahifasida tavsiflangan. Biz faqat ayrimlari xaqida to’xtalamiz xolos. Eng birinchi yaratilgan va mashhur hisoblash majmualaridan biri J. Popl tomonidan yaratilgan GAUSSIAN hisoblash majmuasidir. Bugungi kunda ushbu usulning shaxsiy kompyuterlarga mo’ljallangan Windows va Linux operatsion sistemalarida ishlaydigan variantlari yaratilgan. GAUSSIAN hisoblash majmuasi keng imkoniyatga ega bo’lib, kimyoning deyarli barcha sohalaridagi muammolarni yechishga mo’ljallangan va o’z ichiga ayrim yarim empirik hamda juda ko’p noempirik hisoblash usullarini qamrab olgan. GAMESS (General Atomic and Molecular Electronic Structure System) Gordon guruhi tomonidan yaratilgan kvant-kimyoviy hisoblash majmuasi sanaladi. Uning PC/GAMESS varianti A. Granovskiy tomonidan Windows uchun modifikasiya qilingan. Ushbu variant 2009 yildan boshlab Firefly deb nomlanmoqda. U bir necha yarim empirik va noempirik hisoblash usullarini o’z ichiga olgan. Shuningdek, ushbu dasturda DFT, MP2-4 hisoblashlarini va UB- hamda IQ-spektrlarini DFT yoki noempirik usullarda hisoblash mumkin. Oxirgi paytlarda yaratilgan va juda mukammal kompyuter majmualaridan biri ORCA hisoblanadi. Ushbu dastur nemis olimi Frank Niz ( F Neese ) tomonidan yaratilgan. rank empirik, noempirik va DFT hisob imkoniyatini beradi. lashlarini Dastur empirik, yarim amalga oshirish Majmuaga juda ko’p bazis to’plamlari va DFT usullari kiritilgan. ORCA majmuasi xuddi Gaussian va GAMESS kabi qora fonda (cmd.exe dasturida) ishlaydi, ya’ni birikmalarning dastlabki geometriyalarini chizish yo ’li bilan hosil qilish imkoniyati yo’q. Dastlabki geometriyalar boshqa yordamchi dasturlar (Avogadro, ChemCraft) orqali hosil qilinadi va natijalar visuallashtiriladi. Ham yarim empirik ham noempirik, s huningdek molekulyar mexanika usullarida hisobkitob o ’tqazish majmualardan biri HyperChem hisoblanadi. GAMESS programmalaridan imkoniyatini beruvchi GAUSSIAN , ORCA va farqli ravishda hisoblanishi kerak bo’lgan birikmaning geometriyasi xuddi qalam bilan chizilgandek hosil qilinadi va hisoblashlarni bevosita k uzatib turish imkoniyati mavjud, yani vizualizatsiya qilingan. HyperChem programmasiga MM+, AMBER, BIO+ va OPLS MM usullari kiritilgan. Yarim empirik usullarining qariyb hammasi kirgan.
Ivtantermo ma’lumotlar bazasi
Serverning ushbu bo'limida Ivtanthermo ma'lumotlar bazasidan birikmalarning miqdori cheklangandir taxminan 300 ta mavjud. Jadvalda bir xil harorat uchun ikkita turli qator ko'rsatilgan bo'lsa, demak, bu nuqtada fazali o'tish sodir bo'ladi Birikmanini tanlash uchun uni ro'yxatda toping (ushbu birikma tarkibiga kiradigan har qanday elementlarga tegishli bo'limda, masalan, H2O vodorod va kislorod bo'limlarida berilgan)
H
H(g) H₂(g) H₂O(g) H₂O₂(g) HF(g) H₆F₆(g)
HCl(g) HOCl(g) H₂SO₄(g) NH₃(g) N₂H₂(g) N₂H₂(g;1,1)
HNO₂(g) HNO₂(g;cis) HNO₂(g;trans) HNO₃(g)
NH₄F(c) NHF₂₍g) CH(g) CH₂(g) CH₃(g)
CH₄(g) C₂H(g) C₂H₂(g) C₂H₃(g) C₂H₄(g)
C₂H₅(g) C₂H₆(g) HCO(g) COOH(g) H₂CO(g)
HCOOH(g) CH₂O₂(g) HCOOH(g;cis) HCOOH(g;trans) CH₃O(g)
CH₂OH(g) CH₃OH(g) C₂H₂O(g) C₂H₄O(g) C₂H₄O(g;*)
C₂H₄O₂(g) C₂H₄O₂(g;*) C₂H₄O₃(g) C₂H₄O₃(g;1) C₂H₅OH(g)
CHF(g) CH₂F(g) CH₃F(g) CHF₂(g) CH₂F₂(g)
CHF₃(g) C₂HF(g) C₂H₃F(g) C₂H₅F(g;*) C₂H₂F₂(g)
C
C(c;graphite) C(c;diamond) C(g) C2(g)
CCl(g) CCl₂(g) CCl₃(g) CCl₄(g)
C₂Cl(g) C₂Cl₂(g) C₂Cl₃(g) C₂Cl₄(g) C₂Cl₅(g)
CH₃Cl(g) CHCl₂(g) CH₂Cl₂(g) CHCl₃(g) C₂HCl(g)
C₂H₃Cl(g) C₂H₅Cl(g;*) C₂H₂Cl₂(g) C₂H₂Cl₂(g;1,1)
C₂HCl₅(g;*) HClCO(g) CFCl(g) CF₂Cl(g) CF₃Cl(g)
CFCl₂(g) CF₂Cl₂(g) CFCl₃(g) C₂FCl(g) C₂F₃Cl(g)
C₂F₂Cl₂(g) C2F2Cl2(g;1,1) C2F2Cl2(g;cis) C2F2Cl2(g;trans)
FClCO(g) CHFCl(g) CH₂FCl(g) CHF₂Cl(g) CHFCl₂(g)
C₂H₂FCl(g) C₂H₂FCl(g;1,1) C₂H₂FCl(g;cis) C₂H₂FCl(g;trans)
C₂HF₂Cl(g;1,1) C₂HF₂Cl(g;cis) C₂HF₂Cl(g;trans) C₂HFCl₂(g)
C₂HFCl₂(g;cis) C₂HFCl₂(g;trans) CS(g) CS₂(g)
CN(g) NCN(g) CNN(g) CNC(g) CCN(g)
C₂N₂(g) NCO(g) HCN(g) HNC(g) HCCN(g)
FCN(g) ClCN(g) CaCO₃(c) Na₂CO₃(c)
F
F(g) F₂(g) FO(g) F₂O(g) HF(g)
H₂F₂(g) H₃F₃(g) H₄F₄(g) H₅F₅(g) H₆F₆(g)
HOF(g) ClF(g) ClF₃(g) ClF₅(g) SF(g)
SF₂(g) SF₃(g) SF₄(g) SF₅(g) SF₆(g)
SSF₂(g) FSSF(g) S₂F₁₀(g) FSO(g) SOF₂(g)
Xulosa
Kompyuter kimyosi - kimyoning informatsion texnologiyalarsiz tasavvur qilish qiyin bo’lgan sohasi bo’lib, zamonaviy kimyoning ajralmas qismidir. Ushbu fan kvant-kimyoviy hisoblashlar bilan cheklanib qolmasdan o’z ichiga empirik usullarda birikmalarning turli xil fizik-kimyoviy xarakteristikalar hisobi, moddalar reaktsion qobiliyatini baholash va biologik faolliklarini ifodalovchi matematik modellar tuzish, hamda dinamik jarayonlarni modellash kabi izlanishlarni qamrab olmoqda. Dunyo olimlari tomonidan turli xil kimyoviy, spectral va boshqa muammolar modellashtirish dasturlari yordamida yechilmoqda. Mazkur muammolarni hal qilishda zamonaviy DFT usullarini o’z ichiga olgan Gaussian, ORCA, Firefly/GAMESS, Hyperchem kabi dasturlar keng qo’llanilmoqda.