Mavzu: Urug’lik don maxsulotlarini tozalik sifat ko’rsatkichlarini oshirish omillari

Don tarkibida bo'ladigan oqsil modda
Maydalangan dondan (ovqat) 25 g yoki undan ortiq og'irlikdagi namunani torting, shunda ho'l kleykovina hosili kamida 4 g bo'ladi. 14 ml suv quying va yoğurucuda yoğurun. To'pga o'ralgan xamir ohak ichiga solinadi va qopqoq bilan yopiladi va 20 daqiqaga qoldiriladi. 20 daqiqadan so'ng, kleykovina yuviladi. (7-rasm) 18 ± 2 ° S haroratda qobiq va kraxmal qalin ipak yoki neylon elakdan yuviladi. Yuvish chig'anoqlar to'liq yuvilguncha va suv loyqaliksiz shaffof bo'lguncha amalga oshiriladi. Yuvilgan kleykovina kaftlar orasiga siqilib, vaqti-vaqti bilan quruq sochiq bilan artib olinadi. Bosilgan kleykovina tortiladi.

(7-rasm)
Shu holda natijalarni tahlil qilinadi.
Xulosa
Donni hajmiy og’irligi (naturasi) deb 1 litr hajmdagi donning og’irligiga aytiladi. Bu ko`rsatkich qanchalik yuqori bo`lsa, don massasiga nisbatan zich bo`lgan mag’zli donlar ko`p bo`lib, ishlab chiqarishda ko`p miqdorda tayyor mahsulotni chiqishini ta`minlaydi. SHuning uchun bu ko`rsatkich tegirmonda mahsulotning chiqishini hisoblashda foydalaniladi. 1000 donning massasi- bu ko`rsatkich qancha yuqori bo`lsa donlar to`la etilgan va yirik bo`ladi. Natijada qayta ishlangan donlardan mahsulotning chiqishi ko`p bo`ladi. 
Kuldorlik.bu ko`rsatkich maydalangan don va don mahsulotlarini 650 Sdan yuqori temperaturada kuydirilganda qolgan mineral moddalar miqdoriga aytiladi. Don tarkibidagi makro elementlarga kaliy, fosfor, natriy va kaltsiy tuzlari kiradi va ular donning kuldorligini 95 % ni hosil qiladi. Mikro elementlarga marganits, temir, magniy, kumush va boshqalarni tuzlari kiradi. 
Mineral moddalar donning mag’izida 0,12-0,42 % ni, aleyron qatlamda 
6,52,5% ni, qobiqlarda ni tashkil qiladi. Kuldorlik unni sifatini baholovchi standart ko`rsatkichlardan biridir. 
Oliy navli unning kuldorligii 0,55 % dan , birinchi navli unning kuldorligi 
0,75 % dan, ikkinchi navli unning kuldorligi 1,25 % dan va O`zbekiston navli 
unning kuldorligi 1,10 % dan yuqori bo`lmasligi shart. 
Donning kuldorligi donni turiga, naviga, o`sish jarayonida tuproqning 
tarkibiga va iqlim sharoitiga qarab 1,5 % dan 2,2 % gacha o`zgaradi. 
SHundan 1,5-1,8 % kuldorlik yumshoq bug’doy doniga, yuqori foizi qattiq 
bug’doy doniga ta`luqli.