Mavzu: Temur davrida yashagan allomalar Reja: Temuriylar davri madaniyati

Samarqandda ilm-fan

• 
  Amir Temur mamlakatni idora etishda muam-molarning to’qqiz ulushini tinchlik-tadbir yo’li bilan, qolgan bir ulushini boshqa iloj bo’lma-gan taqdirdagina qilich bilan hal qilgan. Amir Temur taxt tepasiga kelgandan so’ng Samar-qandda ko’p yillar tinchlik hukmronlik qildi. Bu esa ilm-fan rivoji uchun eng kerakli omil edi. Bu davrga kelib xalq uchun juda ko’plab qu-layliklar yaratildi, ko’plab yangi qurilishlar bo’ldi
  

Bunyodkorlik ishlari

• 
  Amir Temur o’zi ko’p vaqti harbiy yurishlarda bo’lsada, mamlakatdagi bunyodkorlik ishlariga jiddiy e’tibor qaratdi. Dastlabki yillardan ko’mi-lib qolgan ariqlar qayta tozalandi, yangi ariqlar qazildi, bog’lar, binolar yaratildi, hammomlar, yangi rabot, karvonsaroylar qurildi, bozorlar tashkillashtirildi, savdo-sotiq rivojlantirildi. Ko’plab yangi machitlar, madrasa-maktablar bunyod etildi.
  

Ilm-fan ahlining Samarqandga tomon yo’naltirilishi

• 
  Sohibqiron Amir Temur o’z yurishlaridan so’ng bosib olingan mamlakatdan nafaqat oltin-ku-mush, javohirlarni balki, ko’plab nodir qo’lyoz-ma asarlarni, alloma, shoirlar, donishmandlar-ni, me’mor, nuhandislarni, ilm ahlini mamlakat poytaxti bo’lmish Samarqandga olib kelar va ularga ilm-fanni yuksaltirish, yangi binolarni qurish ishlarini topshirardi. Ularga yaxshi ulufalar, martabalar tayin qilardi.
  

Amir Temur qurdirgan binolar.

• 
  Amir Temur davrida ko’plab bunyodkorlik ish-lariga qo’l urildi. Ularga misol qilib Kesh shah-rida qad rostlagan mahobatli Oqsaroyni, Sa-marqanddagi shoh qarorgohi bo’lmish Ko’k-saroyni, Saroymulkxonimga atab qurilgan Bibi-xonim madrasasini, Shodi Mulk xonim, Tuman Oqa maqbaralari, Amir Temur maqbarasini, Hi-rotda Gavharshodbegimning nomiga qurilgan madrasani va shu kabi ko’plab binolarni misol keltirish mumkin.
  

Samarqand taxtida Mirzo Ulug’bek

• 
  Amir Temurning vafotidan keyin 1405-yilda Sa-marqand taxtiga nevarasi Mirzo Ulug’bek o’tir-di. Ilm fan aynan Mirzo Ulug’bek davrida ko’p yutuqlarga erishdi. Bunga sabab qilib Ulug’bek-ning bobosidan farqli ravishda urushlarga ko’p ham chiqavermadi va barcha mablag’larini, e’tiborini ilm-fanni rivojlantirishga sarfladi. Bu-ning natijasida salkam yarim asr davomida Sa-marqand misli ko’rilmagan yutuqlarga erishdi.