Mavzu: Temur davrida yashagan allomalar Reja: Temuriylar davri madaniyati

Ulug’bek davrida ilm-fan

• 
  Ulug’bek davrida madrasalarda o’qitish usulla-rida o’zgarishlar: dunyoviy bilimlarning chu-qurroq o’rganish boshlandi; qizlarning ham oldingi davrlardan farqli madrasalarda ilm oli-shi yo’lga qo’yildi. Yangi madrasalar: Ulug’bek madrasasi, Ulug’bek rasadxonasi qurildi. Ular-da tajribali allomalar qatori Ulug’bekning o’zi ham ilm toliblariga dars bera boshladi. Bobosi davrida keltirilgan chet tillarda bitilgan asarlar-ni tarjima qildirib sharhlattirdi.
  

Ulug’bek davrida yetishgan allomalar.

• 
  Bu davrda ilm-fan shu qadar ko’p yutuqlarga erishdiki bu davr Turkistonning ikkinchi uyg’o-nish davri ham deyildi. Qozizoda Rumiy, Mirzo Ulug’bekning ta’limini olgan Ali Qushchi Mav-lono Muhiddin, Mavlono Koshiy, Miram Chala-biy va Ulug’bek madrasasida yetishib chiqqan ko’plab olimlar ilm fanda katta burilishlar ya-sashdi. Birgina Ulug’bekning ‘zijji jadidi ko’ra-goniy’ asarida 1018 yulduzning o’rni va hara-kat yo’li aniq bayon qilinadi.
  

Ulug’bek rasadxonasi

• 
  Ulug’bek rasadxonasi o’z dav-rining shubhasiz eng katta yutuqlaridan biri bo’ldi. Bu yerda juda ko’plab yangi as-boblar yaratildi va ular yor-damida juda katta aniqlikda yulduzlar harakati kuzatildi va qayd etib borildi. Buning nati-jasida quyosh va oy tutilishla-rini oldindan aytish imkoniyati paydo bo’ldi.
  

Hirotning madaniyat markaziga aylanishi

• 
  Xuroson poytaxti bo’lmish Hirotga Temuriyzo-da Husayn Boyqaroning kelishi va olib borgan islohotlari natijasida Hirot tez orada madani-yat markaziga, alloma, shoir, hunarmandlar-ning ijod saroyiga aylandi. Bu borada shoh Husayn Boyqaroga uning bolalalikdan birga o’sgan yaqin do’sti, g’azal mulkining sultoni mir Alisher Navoiy yaqindan yordam berdi. Deyarli barcha bunyodkorlik ishlari mir Alisher maslahati bilan bo’lar edi.
  

Navoiy davrida ilm-fan

• 
  Navoiy nafaqat vazir balki shohga eng yaqin mahrami ham edi. Bu davrda xalq farovon ya-shadi va ilm-fan madaniyat rivojlandi. Navoiy bilan bir qatorda keksa shoir Lutfiy, Abdurah-mon Jomiy, shoir Binoiy, tarixchi Xondamir, Zayniddin Vosifiy, Sohib Doro, Sulton Ali Mash-hadiy, Sulton Muhammad va musavvir Kamo-liddin Behzodlar ham Hirotning yuksalishiga katta hissa qo’shdilar. Abdurahmon Jomiy va Navoiylar o’z xamsalarini yozdilar.