21
"taniqlisi" Morrisa ismlisidir. 1988 yilda ushbu virus Internet tarmog‘idagi 30000
kompyuterdan 6000 ga zarar keltirib, "karomat" ko‘rsatadi.
KOMPYUTER VIRUSLARIDAN HIMOLANISHNING ASOSIY USLUBLARI.
Kompyuter viruslaridan himolanish uchun axborot himoyasining umumiy
vositalari ishlatilishi mumkin, ular iste’molchilarning notuGri hatti–harakatlari va
notugri ishlovchi programmalar disklarning jismoniy buzilishlaridan ham
sug‘urtalar hisoblanadi. Viruslardan zararlanish ehimolini kamaytirishga yordam
kilish profilaktik choralari mavjud. Viruslardan himoyalanish maxsus dasturlarini
bir necha turlarga bulish mumkin:
DETEKTORLAR - zararlangan fayllarni aniklash imkonini beradi;
DOKTORLAR (SHIFOKORLAR) - zararlangan dasturlarni davolaydi;
TAFTISHCHI - dasturlar holatini avval yod olib, dastlabkisi bilan
solishtiradi;
VAKSINA-PROGRAMMALARI - dasturlarni modifikatsiya kiladi, bu
jarayon dastur ishiga њz ta’sirini kursatmaydi, vaholanki virus unga karshi
vaksinatsiya kilinganligini bilmaydi va ushbu dasturlarni zararlangan deb
hisoblaydi.
Virusga karshi programmalar hakida umumiy ma’lumotlar:
Aidstest, Dr.Web, Adinf programmalari virusga karshi kompleks tarkibga
kirib, u “Dialog–Nauka” firmasi tomonidan almashtirib, yangilab turiladi. Aidtest,
Dr.Web - detektor programma hisobalanadi, ular kompyuter xotirasi va fayllarida
viruslarni aniklash va yukotish uchun kullaniladi. Ular fakat uziga tanish
viruslarnigina aniklay oladi, shuning uchun ularning matnini uzgartirib turish
kerak. Adinf programmasi taftishchi programma hisoblanadi, u fayllar va disklar
holatini eslab koladi, keyingi kiritilishida diskdagi uzgarishlarni foydalanuvchiga
ma’lum kiladi.
Aidtest, Dr.Web, Adinf ni birgalikda kullash uchun tegishli imkoniyatlar
kuzda tutilgan. Masalan: diskdagi fayllarning Adinf taftishchisi bilan tekshirishi
mumkin sung Adinf Dr.Web programmalari vositasida fakat yangi uzgartirilgin
fayllarni tahlil kilish imkonini beradi. Bu tekshiruv vaktini kamaytiradi.
Hozirgi kunda viruslarga karshi «SYMANTEC» korporatsiyasining «Norton
AntiVirus» dasturi keng kњllanilmokda. Buning asosiy sabablaridan biri uni
Windows operatsion sistemasida ishlashga moslashtirilganligi va kulayligi hamda
viruslarni kњp versiyalarini davolay olishidir.
Tekshiruv uchun buyruk fayllar. Kundalik tekshiruvlar. Aidtest, Dr.Web,
Adinf programmalari yordamida kompyuter disklari holatini virus bor yukligi,
paydo bulishiga tekshirib turish kerak. Buni virdarly.bat fayli yordamida kilish
mumkin. virdarly.bat path komandasida kayd kilingan kataloglardan biriga
joylashtirilishi kerak.
Aidstest kurinmas viruslarni aniklay olmaydi, Adinf programmasi esa kuzga
kurinmas virusllarni tuta oladi. Aidstest: ãSãG Enter
S - sekin ish;
G - barcha fayllarni tekshirish;
F - zararlangan fayllarni tuGrilash;
Do'stlaringiz bilan baham: |