Mavzu: Suyaklarning organ sigatida tuzilishi. Bosh suyagi. Reja: bosh suyagi tarkibiga kiruvchi suyaklar

fe- tashqi yuzasi, fi-ichki sagittal taroq, ct-ichki ensa do ‘ngligi, pi-ichki o‘q - yoy tarog ‘i.
Bosh-tepa suyagi - os parietale - juft suyak bo‘lib, qoramolda ensa va chakka sohasida, miya bo‘shlig‘i ustida qopqoq shaklida joylashadi.
Ensa suyagining tangachasimon qismi, bosh-tepa oraliq, bosh-tepa suyaklari o‘zaro bitta taqasimon suyak hosil qilishgan. Ichki yuzasida esa bo‘rtigi bo‘lmaydi.
Hayvonlardagi farq qiluvchi xususiyatlari. Otda - bosh-tepa suyagining ustki qavariq qismida tashqi sagittal taroq - crista sagittalis externa, ichki yuzasida esa ichki sagittal taroq - crista sagittalis interna bo‘ladi. Cho‘chqada - bosh-tepa suyagi yaxshi rivojlangan bo‘lib, uning tashqi yuzasi chakka tarog‘i orqali ikkiga, ya’ni yupqa bosh-tepa va kuchli botiq chakka maydonchasiga bo‘lingan; tashqi va ichki plastinkalari orasida bosh-tepa bo‘shlig‘i bo‘ladi. Itda - sagittal taroq uzun tumshuqlilarda kuchli rivojlangan, kalta tumshuqlilarda esa u bo‘lmaydi.
Peshona suyagi - os frontalia. Peshona suyagi qoramollarda burun, ko‘z yoshi, panjarasimon, bosh-tepa oraliq, bosh-tepa, chakka, tanglay va yuqorigi jag‘ suyaklari bilan chegaralanadi.
Peshona suyagining tashqi yuzasida uchta qismi farqlanadi: 1) peshona qismi - pars frontales 2) ko‘z qismi - pars orbitales va 3) chakka qismi - pars temporalis.
Peshona suyagidan yon tomonga yonoq suyagiga yo‘nalgan yonoq o‘simtasi (yoki ko‘z o‘simtasi) - processus zygomaticus (pars orbitales) chiqadi. Bu o‘simtaning ko‘z kosasi yuzasida ikkita chuqurcha bo‘lib, ulardan biri - ko‘z yoshi bezi joylashadigan chuqurcha - fossa lacrimalis va ikkinchisi - g‘altaksimon muskul birlashishi uchun g‘altak chuqurchasi - fossa trochlearis hisoblanadi. YOnoq (ko‘z) o‘simtasi asosida 2 ta ko‘z usti teshigi - foramina supraorbitalia bo‘ladi. Ko‘z qismining pastki uchidan panjarasimon suyak teshigi - foramen etmoidale ochiladi. Peshona suyagining aboral (orqa) tomoni ko‘ndalang valikni hosil qilib, uning oxirgi uchidan muguzlashgan shoxsimon o‘simta - processus cornus ajralib chiqadi. Peshona suyagining ichki yuzasi ko‘ndalang taroq orqali ikkiga: miya yuzasi - facies cerebralis va burun yuzasi - facies nasalis ga bo‘lingan. Bundan tashqari, peshona suyagida keng peshona bo‘shlig‘i - sinus frontales bo‘lib, u suyak to‘siq yordamida o‘ng va chap bo‘shliqlarga bo‘lingan bo‘ladi.