Mavzu: Sug’oriladigan yerlarni meliorativ o’zlashtirish, qayta qurish va unumdorligini tiklash ishlarini kompleks mexanizatsiyalash

4.12-rasm. Greyfyerlar yordamida yer ishlarini bajarish: 
a 
— tor joylarda kichik o'lchamli xandaklar qazish; 
b
— quduqlar qazish; 
d
— 
tushiriladigan quduqlar usulida grunt qazish; 
e
— to'siqlarni gruntdan 
tozalash; 
f
— sochiladigan ashyolarni bunkyerlarga ortish; g, 
h 
— sochiladigan 
ashyolarni transport vositalariga ortish (tushirish). 
Greyfyerlar cho'michi sig'imiga nisbatan eng katta solishtirma og'irlikka ega 
hisoblanadi. Cho'mich jag'lari ochilgan holatda o'z og'irlik kuchi va inersiyasi bilan 
gruntga botiriladi. Keyinchalik boshqaruvchi temir arqoni (gidrosilindr) yordamida 
cho'mich jag'lari yopiladi va ko'tarilib, grunt to'kiladigan joygacha burilib to'kiladi. 
Greyfer ishchi jihozi draglayn va gidravlik ekskavatori strelasiga ulanib 
ishlanadi. Greyferda ishchi sikli boshqa ekskavatoriarga nisbatan katta 
davomiylikka ega va shuning uchun eng kam unumdorlikli ekskavator sanaladi. 
Bir pozitsiyadan gruntni qazish kengligi, greyfer cho'michi jag'lari 
ochilgandagi kenglikka teng bo'lib, ekskavator ko'chish qadami cho'mich qamrab 
olish o'lchamidan katta bo'la olmaydi. Yuqoridagilar qatori ushbu xususiyatlar ham 
ekskavator ish unumdorligi pasayishiga sabab bo'ladi.
 
Teleskopik ishchi jihozida yer ishlarini bajarish
 
— ushbu ishchi jihozi 
qazilmalar, to'kmalar yonlarini tekislashda, xandak, transheya va kanallar osti va 
yonlarini silliqlashda qo'llaniladi (4.13-rasm). Uchinchi o'lcham guruhli 
ekskavatorlar uchun almashlab ishlatiladigan ishchi jihozi sifatida ishlab chiqariladi. 

---

Teleskopik ishchi jihozi asosiy ko'rsatkichlari burilish platformasi yordamida 
strelani harakatlantirmasdan, faqat cho'michni boshqarib ishlash shartidan kelib 
chiqib belgilanadi. Sababi — yuqoridagi shart bajarilganda tekislash va silliqlash 
ishlarida yuqori aniqlikka erishiladi. 
4.13-rasm.