Mavzu: strategiyani amalga oshirish: kompetentlik, qayta tashkil etish va struktura

Tashkilotning matritsali shakllari. Matritsali tashkilot – bu ikki tomonlama bo‘ysunish, ikki tomonlama byudjet vakolatlari, ikki tomonlama natijalar manbai va mukofotlashdir. Ushbu strukturaning asosiy xususiyati shundan iboratki, korxonani, mahsulotni, loyihani boshqarish ikki tomonlama ya’ni; funksiyani va xo‘jalik jarayonini boshqarish orqali amalga oshiriladi. Bunda funksiyani va xo‘jalik jarayonini boshqarish o‘zaro kesishadi va matritsani yaratadi. Har bir matritsa birligida qaror qabul qilish ikki menejer: ya’ni korxona menejeri va funksional menejer tomonidan amalga oshiriladi.
Tashkilotning matritsa tipidagi boshšaruv strukturasidan foydalanishi an’anaviy yakka raќbarlikdan voz kechishi demakdir.
Ikki tomonlama bo‘ysunish, ikki rahbar va hamkorlik vakolatlari xaqiqatdan ham yangi tipdagi tashkiliy muhitni yaratadi (rasm 9.6).
Ko‘pchilik kompaniyalar va menejerlar matritsali strukturadan foydalanishni xoќlamasligining asosiy sababi xodimlarning kimga bo‘ysunishini yaxshi bilmasligidir. Bundan tashqari matritsali struktura ko‘plab kelishuvlarni talab qilishi natijasida byurokratik tœsiqlar vujudga keladi. Kengashlar muhokamalar ko‘p aqliy mehnatni va ish vaštini talab qiladi.

Strategik ustunlik

Strategik kamchiliklar

Strategik yo‘nalishlarning har biriga yetarlicha e’tiborni ta’minlaydi. Raqobatbardosh g‘oyalarning to‘qnashuv muvozanatini ta’minlaydi. Diversifikatsiyalashgan kompaniyaning strategik muvofiqligini yengillashtiradi. Tashkilot manfaatlariga mos keladigan kompromiss strategik qarorlarni qabul qilishni ta’minlaydi. Hamkorlikni va yondashuvlar birligini rag‘batlantiradi, har xil faoliyatlarni muvofiqlashtirishni va ixtilofni bartaraf etishni ta’minlaydi.

Haddan tashqari murakkablashgan boshqaruv. Ikki tomonlama boshqaruv muvozanatini saqlash murakkab muammodir. Vakolatlarning haddan tashqari tarqoqligi operatsiyalar bajarilishini sustligiga olib keladi va kelishuvlar ko‘p vaqtni talab qiladi. Ko‘p sonli mansabdor shaxslarning roziligini olmay turib, keskin va qat’iy harakat qilib bo‘lmaydi Byurokratik boshqaruv usullarining rivojlanishiga va tashabbuskorlikka qarshi to‘sqinlik paydo bo‘lishiga olib keladi.

Rasm 9.6. Matritsali tashkiliy struktura.